
In alle Vlaamse provincies nam het aantal controles op de geschiktheid van woningen de laatste jaren af. Dat blijkt uit cijfers die Vlaams Parlementslid Mercedes Van Volcem (Open Vld) opvroeg bij minister van Wonen Matthias Diependaele. Vooral centrumsteden en provincies Limburg en Oost-Vlaanderen kenden een sterke daling van het aantal controles, met respectievelijk 20%, 25% en 23%. “De verplichtingen waaraan woningen moeten voldoen worden ieder jaar strenger. Begin 2020 kwam daar de installatie van rookmelders bij. Je zou dan ook verwachten dat er, in plaats van minder controles op de bewoonbaarheid van woningen, net meer uitgevoerd worden”, zegt Mercedes Van Volcem.
Wie in Vlaanderen een woning bouwt, renoveert of verhuurt moet met heel wat zaken rekening houden. Zo is vanaf 1 januari 2020 de plaatsing van rookmelders in alle Vlaamse woningen verplicht. Woningcontroleurs die zijn aangewezen door de burgemeester of het agentschap Wonen Vlaanderen voeren deze woningkwaliteitscontroles uit. Zo’n onderzoek gebeurt bijvoorbeeld naar aanleiding van een aanvraag voor huursubsidie of in een procedure tot ongeschikt- of onbewoonbaarverklaring.
Uit het antwoord van de minister kunnen we afleiden dat er in 2018 in alle Vlaamse provincies minder controles op de geschiktheid van woningen gebeurden dan in 2014. Vooral provincies Limburg en Oost-Vlaanderen mogen opvallende dalingen op hun naam zetten; zij evolueren respectievelijk van 1340 naar 1005 controles (-25%) en van 3453 naar 2649 controles (-23%).
“Deze cijfers maken me ongerust. Op 4 jaar tijd is het aantal controles in elke provincie gedaald. Tezelfdertijd komen er steeds meer verplichtingen bij waaraan woningen moeten voldoen, zoals bijvoorbeeld de installatie van rookmelders. Ik verwacht dan ook dat men meer controles op de bewoonbaarheid van woonsten uitvoert, en niet minder. Want wanneer de kans op controle niet hoog genoeg ligt, zullen verhuurders of eigenaars niet de moeite nemen hun woning in regel te stellen. En met de noodzakelijke aanwezigheid van rookmelders valt niet te lachen. Het is al vaak aangetoond dat zij levens kunnen redden”, aldus Vlaams Parlementslid Mercedes Van Volcem (Open Vld).
Van Volcem spitste zich ook specifiek toe op hoe de evolutie eruitziet in de centrumsteden. Die cijfers tonen aan dat het aantal controles er gemiddeld genomen met 20% daalde. Van de 13 centrumsteden kenden enkel Brugge, Mechelen en Roeselare een stijging. Verder valt op dat in 2014 29% van de gecontroleerde woonsten ongeschikt verklaard werd, terwijl dit in 2018 opliep tot 37%.
Mercedes Van Volcem besluit: “Wanneer bij een lager aantal gecontroleerde woningen evenveel woonsten in gebreke blijven als daarvoor, weten we dat er iets aan schort. Veel mensen verblijven in erbarmelijke omstandigheden, vooral in centrumsteden. Daar moeten we paal en perk aan stellen. En dat kan alleen maar door de druk op vooral huisjesmelkers via controles te blijven opvoeren. Laat ons daar dan ook blijvend op inzetten als sluitstuk van ons Vlaams woonbeleid.”
In de periode 2014-2018 voerden de woningcontroleurs van Wonen Vlaanderen ongeveer 60.000 conformiteitsonderzoeken uit. Daarvan resulteerden er circa 14.000 in een ongeschikt- of onbewoonbaarverklaring.
2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | ||||||
Provincie | Totaal | O/OB | Totaal | O/OB | Totaal | O/OB | Totaal | O/OB | Totaal | O/OB |
Antwerpen | 4297 | 1290 | 3899 | 849 | 3071 | 860 | 2881 | 676 | 3634 | 764 |
Limburg | 1340 | 316 | 1206 | 254 | 1243 | 243 | 1132 | 209 | 1005 | 244 |
Oost-Vlaanderen | 3453 | 684 | 3743 | 912 | 3273 | 702 | 3035 | 643 | 2649 | 978 |
Vlaams-Brabant | 2015 | 482 | 2483 | 271 | 1538 | 305 | 1807 | 268 | 1620 | 505 |
West-Vlaanderen | 2281 | 568 | 2248 | 467 | 1795 | 374 | 2125 | 563 | 2264 | 812 |
13386 | ||||||||||
Centrumstad | ||||||||||
Aalst | 259 | 48 | 280 | 33 | 346 | 67 | 313 | 32 | 217 | 46 |
Antwerpen | 2609 | 1053 | 2251 | 609 | 1704 | 669 | 1532 | 631 | 2063 | 488a |
Brugge | 137 | 35 | 132 | 38 | 116 | 61 | 180 | 126 | 182 | 59 |
Gent | 101 | 334 | 101 | 599 | 100 | 562 | 118 | 514 | 84 | 16 |
Genk | 1287 | 20 | 1649 | 36 | 1168 | 51 | 1098 | 29 | 843 | 622 |
Hasselt | 234 | 100 | 184 | 47 | 201 | 64 | 136 | 55 | 130 | 21 |
Kortrijk | 221 | 42 | 205 | 35 | 196 | 105 | 221 | 129 | 214 | 64 |
Leuven | 865 | 167 | 1443 | 58 | 550 | 291 | 834 | 455 | 656 | 282 |
Mechelen | 233 | 63 | 194 | 28 | 188 | 100 | 124 | 78 | 240 | 77 |
Oostende | 571 | 85 | 726 | 80 | 514 | 206 | 549 | 254 | 556 | 321 |
Roeselare | 103 | 6 | 103 | 19 | 78 | 30 | 78 | 33 | 232 | 26 |
Sint-Niklaas | 343 | 63 | 368 | 57 | 226 | 89 | 180 | 91 | 138 | 52 |
Turnhout | 181 | 56 | 198 | 73 | 107 | 49 | 149 | 67 | 178 | 33 |
Totaal centrumsteden | 7144 | 2072 | 7834 | 1712 | 5494 | 2344 | 5512 | 2494 | 5733 | 2107 |
Totaal andere steden en gemeenten |
6242 | 1268 | 5745 | 1041 | 5426 | 140 | 5468 | -135 | 5439 | 1196 |
Totaal | 13386 | 3340 | 13579 | 2753 | 10920 | 2484 | 10980 | 2359 | 11172 | 3303 |