De gemeenteraadsverkiezingen waren een succes voor onze partij, dat weten we ondertussen. We haalden meer stemmen, meer gemeenteraadsleden en meer burgemeesters. Sommige lokale afdelingen veroverden de sjerp na ronduit verbluffend sterke verkiezingsresultaten. Vandaag zetten we drie van deze toekomstige burgemeesters in de bloemetjes.
Bart Van Hulle verraste vriend, vijand en zichzelf door Open Vld Maldegem van 16,5% naar 29,6% van de stemmen te trekken. Open Ieper verdubbelde haar score, waardoor Emmily Talpe voor het eerst in meer dan een eeuw de christendemocraten uit het stadhuis wipt. En in Grobbendonk wordt Marianne Verhaert, net als Emmily in Ieper, de eerste vrouwelijke burgemeester ooit.
Eerst en vooral: proficiat! Jullie hebben alle drie erg straffe scores gehaald. Hoe hebben jullie de avond van 14 oktober ervaren?
Emmily: De stress was al van ’s ochtends vroeg aanwezig, maar het spannendste moment is natuurlijk wanneer die eerste resultaten in de namiddag binnen lopen. Je begint de puzzel te maken: welke coalities zouden lukken? Rond 16u ongeveer nam ik de telefoon, maar niet alle lijsttrekkers waren even vlot bereikbaar. Dan slaat de stress toe. Maar al snel werd duidelijk dat we met N-VA en SP.A een coalitie zouden kunnen vormen. Rond acht uur ’s avonds was het akkoord rond en wist ik dat ik burgemeester ging worden.
Dat is best vlot gegaan, dan.
Emmily: Iets voor middernacht kon ik eindelijk naar de kandidaten en onze sympathisanten. Het was fantastisch. Iedereen joelde en ik werd zelfs in de lucht getild. (glundert)
Bart: Bij ons was het vrij identiek. Ik wist om half drie al dat we de grootste gingen worden. Dit was totaal onverwacht. Ik begon wat te panikeren, want ik was hier niet op voorbereid. Wat moest ik zeggen? Ik schreef rap wat gedachten op papier. Dan nam ik contact op met N-VA. We hebben altijd samen constructief oppositie gevoerd, dus zij waren een evidente keuze. Aangezien die meerderheid krap was, namen we er nog een derde, lokale partij bij. Rond twaalf uur was alles beklonken. Maar het mooiste van al -je moet weten, de katholieken waren al 134 jaar aan de macht- is dat er een tiental 70-plussers aan het wenen waren van geluk. Zij hadden hier heel hun leven op gewacht.
Emmily: Bij ons vloeiden de tranen ook. Zelf was ik best wat overweldigd, ik moest op dat moment echt nog wat bekomen. De dagen erna kneep ik me toch af en toe even in de arm om te beseffen: oh my god, na 127 jaar word ik de eerste liberale, vrouwelijke burgemeester van onze stad.
Marianne: Wij zaten tot 2012 wel in de meerderheid, maar de voorbije zes jaar zaten we in de oppositie. Het was een héél moeilijke legislatuur, met veel ruzies en afscheuringen. Daardoor kwamen er niet minder dan zeven partijen op, in zo’n kleine gemeente. We wisten niet goed wat dit ging opleveren. We dachten wel dat we opnieuw de grootste zouden worden. We mikten op zes zetels, maar we haalden er negen. Dat hadden we helemaal niet verwacht. Ik ging er ook vanuit dat ik minder voorkeurstemmen zou halen dan een welbepaalde socialist die erg populair is. Maar hij haalde er negenhonderd, ik dertienhonderd. Dus dat was ook echt overweldigend. Zelf blijf je dan eerder rustig, zoals Emmily zei, want er komt zoveel op je af. Maar ook onze bestuursleden waren erg onder de indruk. Echt een heel hevige dag.
Emmily: Zeker na zoveel maanden campagne. Dat is echt intens. De lijstvorming begint al een jaar op voorhand. Veel gesprekken en ontgoochelingen, mensen die twijfelen. Er is euforie wanneer je een ja krijgt, maar evenzeer zijn er die weken twijfelen en zich finaal toch niet engageren. Er heerst constante spanning. Het invullen van de plaatsen op de lijst, de opmaak van het programma, de campagnestrategie uitstippelen, de straat op… En dan komt alles samen op één dag. Als je er dan in slaagt om burgemeester te worden, dan is dat… ja… onbeschrijfelijk. (Bart en Marianne knikken instemmend)
Wat heeft ervoor gezorgd dat jullie zo goed gescoord hebben, denken jullie?
Marianne: Wij hebben heel hard ingezet op vernieuwing, ons team was jong en heel geëngageerd. Daardoor hebben we nu bijvoorbeeld een schepen van tweeëntwintig jaar die ook heel veel stemmen heeft gehaald. Maar vooral: wij zijn in mei 2017 al gestart met huisbezoeken. Heel vroeg, dus. Zo ben ik overal kunnen langsgaan, ongeveer vijfduizend woningen. Ik ben dus bij héél veel mensen thuis geweest. Hierdoor wisten we ook goed wat er in elke wijk leefde, nadien hebben we ook nog voor elke wijk een aparte folder rondgedeeld. Dat was allemaal zeer intens, maar het heeft zijn vruchten afgeworpen.
Emmily: Ons groot succes was dat we erin geslaagd zijn om mij heel duidelijk als kandidaat-burgemeester naar voor te schuiven, ook al hadden we de vorige keer maar 12,9%. Eerst wou ik dit niet, ik ben een eerder timide en bescheiden persoon. Dus ik dacht: “Dit ga ik toch niet doen, kandidaat-burgemeester?! Kan ik dat wel maken?” Maar mijn partijgenoten zagen dat helemaal zitten en hebben me overtuigd. Op de duur was het geen keuze meer tussen CD&V, sp.a, Groen, N-VA of Open Ieper, maar eerder: stem je voor die persoon, of voor Emmily? Zo werd ik het gezicht van de vernieuwing en ging ik van dertienhonderd naar drieduizendnegenhonderd stemmen.
Bart: In Maldegem had het vorig bestuur de belasting op economische bedrijvigheid verhoogd van honderd naar zeshonderd euro. Plots moesten onze bedrijven dat ophoesten. Maar dus ook mensen die in bijberoep een bedrijfje hadden met facturen van maar duizend euro, hé. Ik heb dit aangevochten bij de Raad van State, met succes. Zeshonderdduizend euro moest terugbetaald worden aan de bedrijven.
Zo had je natuurlijk de steun van alle ondernemers in Maldegem.
Bart: Ja, maar dan krijg je natuurlijk de reactie: “Die Vld’ers, die zijn er enkel voor de bedrijven.” Nochtans, ik ben misschien een bedrijfsleider, maar ik ben ook heel sociaal. Ik wou de mensen van Maldegem duidelijk maken dat we er voor iedereen zijn. Vandaar onze slogan: ‘Onze kleur is Maldegem’. Ik denk dat deze slogan veel mensen heeft aangesproken. Voor de rest geloof ik ook heel hard in duidelijkheid en zeggen waar het op slaat. Die stijl waarderen de mensen wel, denk ik.
Marianne en Emmily, jullie zijn bovendien de eerste vrouwelijke burgemeesters ooit in Grobbendonk en Ieper. Vandaag is minder dan een vijfde van de burgemeesters een vrouw. Is het nog steeds niet evident om als vrouw de lijst te trekken en burgemeester te worden?
Emmily: Het was bij mij de tweede keer dat ik de lijst trok, dus dat ging wel vlot. Maar je voelt wel dat je binnen de organen zelf -de gemeenteraad, het Vlaams Parlement…- meer moeite moet doen. Je maakt bijvoorbeeld een opmerking bij een bepaald punt, het passeert. Later maakt een man dezelfde opmerking en iedereen schiet in actie. Je moet dus meer op tafel kloppen, het is moeilijker om gehoor te krijgen. Maar tijdens de campagne zelf ondervond ik geen problemen. De andere kandidaat-burgemeester was trouwens ook een vrouw.
Marianne: Bij ons waren de andere lijsttrekkers allemaal oudere mannen. Sorry, Bart! (lacht)
Wat dan wel positief is, is dat veel mensen zich met u identificeren. Men apprecieert ook die iets zachtere stijl. Bij de kiezers wordt een vrouwelijke kandidaat dus wel gewaardeerd, denk ik. Maar inderdaad, het is wel moeilijker om op tafel te kloppen bij vergaderingen en dergelijke.
Binnen enkele weken starten jullie aan jullie burgemeesterschap. Hoe willen jullie die job invullen? Welke rol moet een burgemeester spelen?
Bart: Het is een engagement ten aanzien van de mensen die op jou gestemd hebben. Ik wil gewoon doen wat we beloofd hebben. Daar mag men mij op afrekenen. We hebben een duidelijk, kort programma en dat willen we gewoon integraal uitvoeren. En kun je iets niet waarmaken -er kunnen altijd externe obstakels zijn-, communiceer er dan duidelijk en rechtuit over. Ik zie de gemeente als een soort van onderneming, maar dan met een heel grote sociale insteek. Er is in Maldegem nog steeds armoede, ziekte en veel eenzaamheid. Dit moeten we aanpakken, beter dan hoe het voorlopig in Vlaanderen wordt aangepakt.
Marianne: Bij ons is er veel stilstand geweest door onderlinge ruzies binnen het vorig bestuur. Ik vind dat je als burgemeester moet proberen om het positieve erin te houden. Niet alleen binnen jouw bestuursploeg, maar ook zelfs bij de oppositie moet je een draagvlak proberen te zoeken. De partijgrenzen overstijgen. We willen vanuit die filosofie ook bij de bevolking inzetten op meer burgerparticipatie, wijkwerking, wijkbegrotingen… Wij willen een positief verhaal schrijven. Daar ga ik echt op inzetten. Samen met onze inwoners zullen we van Grobbendonk en Bouwel een modelgemeente maken.
Bart: Wij gaan dat ook proberen, de oppositie proberen meekrijgen in ons verhaal. Het is niet omdat je in de meerderheid zit, dat je het daarom altijd beter weet, hé.
Emmily: Wij ook. Ik had het er de voorbije jaren in de oppositie soms moeilijk mee dat ik zo hard van leer moest trekken in de gemeenteraad. Dat ligt niet echt in mijn natuur. Ik wil constructief samenwerken met de andere partijen. Als burgemeester wil ik voor iedereen toegankelijk zijn. Ik ben nog altijd dezelfde Emmily. Iedereen mag langskomen, iedereen mag vragen stellen. Ik ga me niet opsluiten in een ivoren toren. Ik wil ook dat ons personeel van de stad zich goed voelt bij mij. Zij hebben heel hun leven onder een CD&V-bestuur gewerkt, dus nu heerst er wat onzekerheid bij deze mensen. In de eerste maanden wil ik daarom echt met iedereen eens spreken, deze mensen leren kennen, misschien eens een paar uur meedraaien op de diensten. Ik hoop dat ik hun harten snel kan winnen.
Wat onderscheidt een blauwe burgemeester?
Bart: (zeer overtuigd) Daadkracht! Een liberale burgemeester neemt sneller beslissingen, recht op het doel af, en legt uit waarom. Dit zit minder in de genen van de andere partijen, vind ik. Het gaat sneller vooruit bij ons.
Emmily: Inderdaad. Wij hebben geen angst voor vernieuwing, wij durven stappen zetten om zaken te veranderen.
Onze partij deed het in het algemeen erg goed. Hoe verklaren jullie dit liberaal succes?
Emmily: Het gaat lokaal natuurlijk voor een groot deel over personen. Er waren veel nieuwe lijsttrekkers die zichzelf enorm gegooid hebben in deze campagne. Heel ambitieus en gedreven.
Bart: Je merkt ook dat de meeste van onze nieuwe burgemeesters sociale liberalen zijn. Ik beschouw mijzelf weliswaar als donkerblauw liberaal, maar je moet sociaal georiënteerd zijn. Positief rechts! Als je dat van nature bent, dan kun je een goede burgemeester worden.
Marianne: Ik geloof echt dat dit ook komt door onze positieve ingesteldheid. Er zijn een aantal partijen die hard polariseren, dus ik denk dat wij ons daar toch wel echt onderscheiden.
Snakken de kiezers dan naar wat meer positiviteit en samenwerking in de politiek? Het publiek debat gaat er tegenwoordig soms nogal bitter en hard aan toe.
Marianne: (serieus) Ik denk het wel. Dat constant ruziemaken… Nu ook weer, in het nationaal nieuws. De mensen hebben nu al zo’n minachting voor de politiek.
En tot slot: de toekomst. Jullie staan aan het begin van zes jaar besturen. Wat willen jullie de komende jaren gewoon doen voor jullie stad/gemeente?
Emmily: Ons programma zo maximaal mogelijk realiseren. De heraanleg van de binnenstad bijsturen, zodat de bereikbaarheid en de leefbaarheid voor onze lokale handelaars verbeteren. Een aantal verkeersinfarcten kordaat aanpakken en het lichtplan bijsturen. Voetpaden herstellen, overal WiFi voorzien en zorgen voor een nieuw openluchtzwembad. En terrasjes, het hele jaar rond! Dat leeft enorm in Ieper, men heeft dat jarenlang tegengehouden. Ik wil dat er in dat eerste jaar meteen al een aantal zaken heel zichtbaar verbeteren.
Bart: We zijn het hier over alles eens. Misschien hebben we maar één burgemeester nodig voor onze drie gemeenten?
Marianne: We liggen misschien wat ver uiteen voor een fusie. (lacht)
Wij willen de veiligheid van de fietspaden verbeteren, de wegen opknappen… Er zijn heel veel concrete dossiers die we op tafel zullen leggen. We willen van Grobbendonk en Bouwel een modelgemeente maken.
Bart: Maldegem wordt socialer en groener, maar rekening houdend met de economische realiteit. We willen de gemeente groener en meer autoluw maken, maar de mensen moeten wel nog -in ons geval via een ondergrondse parking- Maldegem met de auto binnen kunnen. Eigenlijk is dat allemaal niet zo moeilijk, maar je moet het durven communiceren en het dan gewoon doen. Sommige dingen gaan misschien niet lukken op zes jaar tijd, maar goed. Dan moeten we er wel vandaag aan beginnen.
SHARE