Liberaal fractieleider Patrick Dewael heeft het voorstel van Open Vld neergelegd met de Grondwetsartikelen die de partij in de volgende legislatuur wil wijzigen. “Wij willen geen tijd verliezen met eindeloze communautaire onderhandelingen maar we gaan wel voor een preambule om onze rechten en vrijheden een belangrijkere plaats te geven, stemrecht op 16 en afschaffing van de Senaat en de opkomstplicht.” Nu de minderheidsregering in lopende zaken is, meent Dewael dat de Kamer aan zet is om een lijst van te herziene artikelen af te kloppen. “De regering kan zich daar best bij aansluiten.”
Aan het eind van elke legislatuur duiden regering, Kamer en Senaat normaal een aantal Grondwetsartikelen aan die ze voor herziening vatbaar verklaren in de volgende legislatuur. Maar de regering Michel I is na het vertrek van N-VA een minderheidsregering in lopende zaken. “Dat zorgt voor onduidelijkheid over wie nu een voorstel tot herziening zou moeten opstellen”, zegt liberaal fractieleider Dewael.
Parlement aan zet
Volgens Dewael moet de Kamer het roer in handen nemen. “Dit is een onuitgegeven situatie. Het is de wetgevende macht, en in de eerste plaats de Kamer, die nu aan de slag moet om een herzieningsverklaring op te stellen in de commissie Grondwetsherziening. Daar kunnen de verschillende fracties hun voorstellen neerleggen. Daar kan dan artikel per artikel bekeken worden of er een meerderheid is om het voor herziening vatbaar te verklaren. Daarna is de Senaat aan beurt. De minderheidsregering in lopende zaken kan zich dan best bij het eindresultaat aansluiten.”
Voor Open Vld is het belangrijk dat er een herzieningverklaring komt. “Het spreekt voor zich dat wij na de verkiezingen geen tijd willen verliezen met maanden- of jarenlange discussies over een nieuwe staatshervorming. Daar passen wij voor.” Maar de Grondwet is volgens Dewael zoveel meer dan het communautaire. Er zijn genoeg redenen om de Grondwet te moderniseren op een aantal vlakken die niets met staatshervorming te maken hebben. Dewael legt vandaag het voorstel tot herzieningverklaring van Open Vld neer.
Preambule en grondrechten
Vooreerst willen de liberalen een inleidende tekst aan onze Grondwet toevoegen. “In die Grondwet staan eigenlijk alle belangrijke afspraken die wij Belgen met mekaar maken, hoe we hier samen leven in harmonie, wat onze rechten en vrijheden maar ook plichten zijn. Onze Grondwet was in 1831 een van de meest liberale ter wereld. Je kan hier zijn, denken, geloven en zeggen wat je wil, mannen en vrouwen zijn hier gelijk. Ik vind dat we de Grondwet als baken van democratie in deze turbulente tijden opnieuw moeten herwaarderen. Daarom stellen we voor om die rechten en vrijheden, die samenlevingsprincipes vooraan in een preambule neer te schrijven.”
Ten tweede wil Open Vld ook het karakter van onze staat expliciteren. “Zo moet de burgerlijke wet altijd boven religieuze voorschriften staan, moet de scheiding van geloof en staat helder worden ingeschreven, net zoals de onpartijdigheid van de overheid. In de huidige Grondwet is dat niet zo duidelijk. Dat leidt tot interpretatieverschillen.”
Dewael trok in 2016 het debat over de preambule en het karakter van de staat aan in de commissie Grondwet. Het eindverslag werd in januari 2018 goedgekeurd. Daaruit blijkt dat er een parlementaire meerderheid bereid is te spreken over deze punten. “Het werk is grondig voorbereid, laten we dit volgende legislatuur dus mogelijk maken.”
Staatsvermindering en politieke vernieuwing
Open Vld wil daarnaast in de volgende legislatuur aan staatsvermindering doen. “De Senaat moeten we nu echt gewoon afschaffen. We staan ook open om het aantal Kamerleden te verminderen”, zegt Dewael. “Tot slot willen we de politiek ook verder vernieuwen. Zo moet stemplicht worden afschaffen en willen we stemrecht vanaf 16 jaar invoeren. Het lijkt ons ook aangewezen dat het parlement de finale goedkeuring moet geven over de inzet van onze strijdkrachten bij missies in het buitenland.”
SHARE