Open Vld kiest voluit voor meer Europa. Voor een vredesproject dat groei, hoop en perspectief biedt. We werken samen aan meer vrijhandel, een eengemaakte Europese markt, een gezamenlijk klimaat- en energiebeleid en een sociaal en veilig Europa. Hervormingen zijn nodig: meer Europa betekent ook dat we ons inzetten voor een efficiëntere en daadkrachtigere Unie. De Europese instellingen moeten eenvoudiger en transparanter worden. We willen een federaal Europa dat geen te gedetailleerde regels oplegt en subsidiariteit respecteert. De EU is voor ons een Unie van waarden, met respect voor de mensenrechten, democratie en rechtstaat als hoekstenen. Alle lidstaten dienen deze dan ook te respecteren en verdedigen.
EUROPA EN DE WERELD
We hebben méér internationale samenwerking nodig, niet minder. Meer dan dertig jaar geleden viel de Berlijnse Muur. De liberale wereldorde had het communisme verslagen. Een rimpelloze toekomst diende zich aan. Is dàt eventjes anders gelopen! Twee neergehaalde wolkenkrabbers in New York. Hebzuchtige bankiers en speculanten die het financiële systeem aan de rand van de afgrond brachten. Trump. De Brexit. Handelsconflicten met China. Cyberaanvallen uit Rusland. Datzelfde Rusland dat zijn buurlanden aanvalt. Opeenvolgende oorlogen in het Midden-Oosten. Oprukkend nationalisme en autoritaire regimes, ook in Europa.
Nu de wereld onvoorspelbaarder wordt, willen doemdenkers dat we ons op onszelf terugplooien. Dat we de grenzen sluiten en muren bouwen. Tegen migranten, tegen de klimaatverandering en tegen het terrorisme. Wat een illusie! De opwarming van de aarde, de migratiestromen en de terroristische dreiging stoppen niet aan onze grens. Er is niet minder maar meer internationale samenwerking nodig. Wie denkt dat we het op ons eentje kunnen oplossen, die vergist zich.
Angst is een slechte raadgever. Daarom voeren we een ambitieus buitenlands beleid, dat zowel onze belangen als de democratische waarden verdedigt. Want in een gefragmenteerde wereld waar de wet van de sterkste heerst, heeft een land als België veel te verliezen. Trouwens, toont de Brexit-chaos niet aan dat het zelfs voormalige grootmachten niet langer lukt om volledig autonoom hun eigen bootjes te doppen?
Daarom hebben we sterke internationale organisaties nodig. De Europese Unie en de NAVO, uiteraard, maar ook de Verenigde Naties. Want alleen op dat niveau kunnen globale problemen aangepakt worden. Onze liberale democratieën staan onder druk. Door het religieuze fundamentalisme dat onze samenleving binnen sijpelt, maar ook door nationalistische en antidemocratische strekkingen die niet terugschrikken voor fake news. Als liberalen kunnen we hier niet aan toegeven.
HET EUROPESE GLAS IS MEER DAN HALFVOL
Nu eurosceptici steeds luider de trom roeren, beseffen we onvoldoende de weldaden die de Europese integratie ons bracht. De Europese lidstaten voeren al 75 jaar geen oorlog met elkaar, een historisch record. Gezworen vijanden in de Balkan leggen eeuwenoude conflicten bij om toch maar lid te mogen worden van de Europese club. Je kan vrij rondreizen, zonder paspoorten of visa, zonder torenhoge roamingkosten. In de meeste landen kan je met dezelfde munt betalen. Tienduizenden Erasmusstudenten doen de ervaring van hun leven op.
We kiezen voluit voor een sterk en efficiënt Europa, niet vanuit een dogmatische benadering maar vanuit het gezond verstand: heel wat uitdagingen kunnen veel efficiënter worden aangepakt op het Europees niveau.
De Europese eenheidsmarkt geeft onze bedrijven de nodige schaal om internationaal competitief te zijn, want onze nationale markt is daarvoor te klein. Maar het werk is niet af. Zo vereist het vrij verkeer van personen een coördinatie van de Europese sociale zekerheidsstelsels, anders dreigen sociale dumping en uitkeringstoerisme.
In tijden van protectionisme en handelsoorlogen moet Europa een voortrekker blijven op het vlak van internationale vrijhandel. Europa is het grootste handelsblok ter wereld. Voor een land als België, dat leeft van internationale handel, is dat een ongelofelijke troef. Daarom blijven we inzetten op ambitieuze handels- en investeringsakkoorden. Maar we zijn niet naïef. Van onze handelspartners verwachten we dat zij de klimaatdoelstellingen nastreven en de internationale normen respecteren. Vrijhandel mag niet leiden tot ecologische, fiscale of sociale dumping! Integendeel, vrije en eerlijke handel betekent een gelijk speelveld met minimumstandaarden die door iedereen worden gerespecteerd. Door ambitieuze handelsakkoorden af te sluiten, kan Europa wereldwijd de lat hoger leggen.
Zo sluiten we geen handelsakkoorden af met belastingparadijzen. Multinationals mogen niet aan elke vorm van belasting ontsnappen. En ook onze veiligheid en intellectuele eigendom mogen niet in het gedrang komen. Daarom krijgen Chinese of Russische technologiebedrijven niet zomaar vrij spel op onze markt en werken we aan een systeem van screening van buitenlandse investeringen in kritieke infrastructuur.
EEN STERKE BUITENGRENS
In een Unie zonder binnengrenzen is het belangrijk dat er een goed gecontroleerde buitengrens is. Daarvoor versterken we het Europese Kust- en Grenswachtagentschap Frontex en geven we hen de middelen en de bevoegdheid om in te springen bij het bewaken van de Europese grenzen waar dat nodig is. Zo zorgen we ervoor dat die Europese grenzen overal even goed bewaakt worden.
Asielzoekers worden zo veel mogelijk in de regio van het conflict opgevangen, met hulp van de EU. Ook zij die illegaal in Europa aankomen, sturen we naar centra aan de buitengrenzen, waar ze een asielaanvraag kunnen indienen. De asielaanvragen worden behandeld volgens kwalitatieve procedures. Wie erkend wordt, heeft recht op bescherming, in veilige derde landen of in de EU via resettlement. Wie toegang krijgt tot Europa verdelen we volgens een spreidingsplan dat geldt voor alle lidstaten. Wie niet erkend wordt, wordt teruggestuurd, vrijwillig als het kan, gedwongen als het moet. Een gevaarlijke illegale oversteek wordt zo ook nutteloos.
We verdelen de lasten binnen Europa op een correcte en solidaire basis. Alle lidstaten moeten hun deel doen als het gaat over het opvangen van erkende vluchtelingen en over het terugsturen van wie niet kan blijven. De gaten en mankementen in het huidige Europese Dublinmechanisme laten veel te veel secundaire migratiestromen toe, dat roepen we een halt toe.
De thuislanden moeten meewerken aan de terugkeer. Dat wordt een centraal thema in ons buitenlands beleid. Ontwikkelingssamenwerking, economische deals, nabuurbeleid en handelsakkoorden kunnen daar als incentive dienen. Landen die meewerken, kunnen op onze steun en op die van Europa rekenen. Tegelijk gebruiken we die instrumenten ook om er in derde landen voor te zorgen dat vluchtelingen en migranten goed opgevangen en ondersteund kunnen worden. Zo nemen we de grondoorzaken van illegale migratie naar Europa weg.
WE TREKKEN VOLOP DE BLAUWE KAART OM DIE MENSEN AAN TE TREKKEN DIE WE NODIG HEBBEN
We willen selectiever zijn in de migratie die we toelaten. Minder passieve migratie, meer actieve migratie. Een Europees Blue Card of Blauwe Kaart systeem zorgt voor een doeltreffende economische migratie waarbij we mensen aantrekken die hier de openstaande vacatures kunnen invullen. Daar hebben we economisch nood aan. De huidige blauwe kaart is er op gericht om de best opgeleide mensen over de hele wereld aan te trekken naar onze economie – maar tot nog toe maakt onze arbeidsmarkt daar nauwelijks gebruik van. De procedure is te zwaar en te ongekend. Daar brengen we verandering in.
Daarnaast breiden we het systeem ook uit. De krapte op de arbeidsmarkt wordt steeds groter. In heel Europa. In 2040 verwacht de Europese Unie een tekort van 24 miljoen werknemers. Dat bedreigt onze welvaart: elke job die niet ingevuld geraakt, betekent een rem op groei voor onze economie. En het gaat daar niet enkel om hooggeschoolde jobs, maar om vacatures in alle sectoren en alle niveaus.
We pleiten dus voor een werkend Europees systeem van economische migratie naar Canadees en Amerikaans voorbeeld. Met deze economieën concurreren we om de arbeidskrachten die we nodig hebben. Om onze welvaart ook in de toekomst te garanderen, kunnen we niet zonder het toptalent en de beste arbeidskrachten die wereldwijd beschikbaar zijn. Met een dergelijk systeem, kunnen de Europese lidstaten en Vlaanderen zelf bepalen welke profielen we aantrekken om onze economieën en vergrijzende samenlevingen te versterken.
EEN EUROPESE DEFENSIE
De laatste jaren tonen jammer genoeg duidelijk aan dat onze veiligheid in het binnenland, sterk wordt beïnvloed door wat er in het buitenland gebeurt. De strijd tegen het door radicalisme geïnspireerd terrorisme in het Midden-Oosten en Afrika zijn daar voorbeelden van. We moeten dergelijke veiligheidsdreigingen aan de bron aanpakken. Ook het ‘Vredesdividend’ van het einde van de Koude Oorlog is intussen op. De westerse landen worden steeds meer geconfronteerd met nieuwe en hybride bedreigingen, zoals desinformatiecampagnes, cybercrime, -spionage en -aanvallen. De wereld is instabieler en Europa komt dit maar traag onder ogen. Nochtans zal de EU niet alleen economische, maar ook militaire en diplomatieke slagkracht nodig hebben om haar belangen te verdedigen.
De EU moet een geopolitieke grootmacht worden die binnen de NAVO een eengemaakte Europese pijler vormt. Onze strijdkrachten moeten op hun beurt uiteindelijk onderdeel worden van een volwaardig Europees leger.
Binnen dat internationaal kader moeten we ons steentje bijdragen. Ons land heeft de voorbije jaren sterk geïnvesteerd in vervanging van militair materiaal en dat was ook nodig. Maar we moeten ook beseffen dat dit het begin is van een noodzakelijke inhaalbeweging: dat een land als België binnen de internationale bondgenootschappen het laagste investeringsniveau hanteert is geen goed idee. Zo stellen we ons op als free riders en tonen we weinig loyauteit naar de bondgenoten – waarvan we wel verwachten dat ze ons bijstaan in tijden van crisis. Deze internationale bondgenootschappen hebben ons ook al heel wat opgebracht, zoals de positieve effecten van internationale organisaties op onze economie, of schaalvoordelen waar een klein land als België anders niet kan op rekenen.
We moet daarom verstandig investeren in onze defensie en inzetten op nauwe samenwerking met onze partners en buurlanden, in de vorm van een doorgedreven integratie en operabiliteit van onze strijdmachten. Daarom vervangen we onze marineschepen samen met Nederland, en rusten we onze landstrijdkracht opnieuw uit samen met Frankrijk. We richten ons specifiek op de zogeheten ‘capability gaps’, zaken waar onze bondgenootschappen tekorten vertonen en waar we een verschil kunnen maken.
EEN SLANKE EN DAADKRACHTIGE OVERHEID, OOK IN EUROPA
De Europese Unie heeft niet altijd de bevoegdheden of slagkracht om ook effectief daadkrachtig op te treden. Dat komt in de eerste plaats omdat de manier waarop onze Europese instellingen georganiseerd zijn nog dateert van vlak na de Tweede Wereldoorlog. Deze willen we dus grondig hervormen.
De Europese Unie moet slanker en daadkrachtiger. Er zijn te veel commissarissen, te veel adviesorganen en commissies met een onduidelijke opdracht, Europese parlementsleden die iedere maand van Brussel naar Straatsburg verhuizen, een vetorecht waarbij lidstaten vaak elke vooruitgang in bepaalde domeinen tegenhouden,…
We slanken de Europese Commissie daarom af van 27 tot 12 commissarissen en zorgen voor homogene bevoegdheidspakketten. Zo moet er bijvoorbeeld één Europese minister van Financiën komen die beschikt over een Europese schatkist die de euro en de Europese economie kan beschermen tegen buitenlandse schokken. Hij of zij zal in de plaats komen van de drie, huidige, tandeloze commissarissen die nu verantwoordelijk zijn voor de Eurozone.
De unanimiteitsregel binnen de Europese Raad schaffen we af. Op deze manier kunnen we sneller beslissingen nemen en vooruitgang boeken in belangrijke dossiers. Lidstaten kunnen dan niet langer voortdurend hervormingen tegenhouden die het Europese belang dienen, maar waar ze als lidstaat geen voorstander van zijn. Zeker wat buitenlandbeleid betreft moeten de unanimiteitsregel de schop op zodat de Europese Hoge Vertegenwoordiger eindelijk een mandaat krijgt om de Europese belangen beter te verdedigen.
Het Europees Parlement tot slot moet volheid van bevoegdheid krijgen. Dat wil zeggen dat het Parlement eigen wetgevende initiatieven zal kunnen nemen. Iets wat het vandaag nog niet kan. Het Europees Parlement moet daarnaast niet enkel de uitgaven maar ook de inkomsten van de Europese Unie kunnen controleren. Het ondoorzichtig systeem van nationale dotaties moet dus gelijk omgevormd worden tot een transparante Europese belasting die de burger – via het Parlement – kan goedkeuren, aanpassen of wegstemmen.
WIE DE EUROPESE WAARDEN NIET RESPECTEERT, KRIJGT OOK GEEN EUROPEES GELD.
De Europese Unie is zoveel meer dan een interne markt. We zijn een Unie die gebouwd is op sterke, gemeenschappelijke waarden en we moeten meer doen dan vandaag om deze te verdedigen. Lidstaten die ze niet respecteren voelen dat in hun portefeuille.
De liberale democratie en de Europese rechtsstaat staan immers onder grote druk van extremisten en populisten als Orbàn, Salvini en Morawiecki. Vandaag is het zo dat landen die toetreden tot de Unie moeten voldoen aan minimum democratische voorwaarden. Maar eens een land binnen de Unie is, zijn er nog maar bitter weinig middelen om het op het rechte pad te houden.
Daarom koppelen we het recht op Europese steun zoals landbouwsubsidies en structuurfondsen aan het respecteren van de Europese rechtsstaat en democratie. Het ingehouden geld wordt op een geblokkeerde rekening gezet en komt pas vrij wanneer de regering haar antidemocratische maatregelen terugdraait. We moeten daarnaast de bestaande mogelijkheid behouden om het stemrecht van lidstaten in de Raad te schorsen indien ze hardleers blijven en de Europese waarden niet respecteren.
BUITENLANDS DIPLOMATIEK NETWERK
Het buitenland vormt de levenslijn voor onze open economie en onze welvaart. We léven van de uitvoer en van het aantrekken van buitenlandse investeringen. Daarom hebben we een sterk en wijdvertakt diplomatiek netwerk nodig, dat op zoek gaat naar nieuwe afzetmarkten en investeringen en dat burgers en bedrijven ondersteunt. Je kan je afvragen of de verschillende overheden op dat vlak wel voldoende samenwerken. Samen beschikken het federale België, Vlaanderen, Brussel, Wallonië en de Franstalige Gemeenschap over zowat 250 kantoren en vertegenwoordigingen in het buitenland. Zweden heeft er honderdtwintig. Al die kantoren werken vooral naast elkaar en veel te weinig met elkaar. Van een systematische informatiedoorstroom, bijvoorbeeld, is er nauwelijks sprake. In New York tellen we 7 vertegenwoordigingen, verspreid over twee adressen, met 60 personeelsleden. In Den Haag zijn er 6 vertegenwoordigingen, verspreid over 3 adressen, met 38 personeelsleden. In de helft van de 25 sterkst groeiende landen, zoals Bangladesh of Ghana, daarentegen, valt geen enkele vertegenwoordiging te bespeuren. Wat een versnippering, verspilling en inefficiëntie!
We moeten rationaliseren in dat gigantische kantorennetwerk, zonder dat dit afbreuk doet aan de dienstverlening aan burgers en bedrijven. Ook dat is staatsvermindering. We kunnen in meer landen aanwezig zijn dan nu en toch het totale aantal kantoren verminderen. Op voorwaarde dat we allemaal samenwerken. Waarom niet alle Belgische, Vlaamse, Brusselse, Waalse en Franstalige kantoren in een stad onder 1 dak samen brengen, al was het maar om te vermijden dat burgers en bedrijven van hot naar haar worden gestuurd?
DIENSTVERLENING AAN LANDGENOTEN IN HET BUITENLAND
Landgenoten die in de problemen raken moeten geholpen worden, onmiddellijk en in hun eigen taal. De digitale technologie maakt een centraal contactpunt mogelijk voor alle landgenoten in het buitenland, zowel de toerist die haar paspoort kwijt raakte als de expat die zich zorgen maakt over de nationaliteit van zijn kinderen. Eén centraal telefoonnummer, 1 centraal mailadres, bereikbaar 24 uur per dag, 7 dagen per week. Op dit 24/7 consulair loket moet je ook digitaal de documenten kunnen krijgen die je nodig hebt.
Het moet ook veel makkelijker worden om vanuit het buitenland te stemmen. Inloggen via Itsme of met een elektronische identiteitskaart en je stem uitbrengen, technologisch kan het perfect. Ook in eigen land trouwens. Het is nog steeds verplicht om je stem uit te brengen. Waarom maken we het dan niet zo gemakkelijk mogelijk?
SHARE