
De optocht op onafhankelijkheidsdag in Polen is de afgelopen jaren steeds uitgelopen op zware confrontaties tussen deelnemers en de politie. Ook dit jaar was er sprake van geweld, specifiek tegen de LGBTQ+-gemeenschap. “Ik wil dit onder de aandacht brengen: zo’n schendingen van de mensenrechten en dat binnen de Europese Unie. Dat kan niet”, stelt Katja Gabriëls (Open Vld) in de Kamer. Premier Alexander De Croo gaf dan ook een krachtig signaal: “De brandstichting is bloedstollend. LGBTQ+-rechten zijn mensenrechten. Er is geen plaats voor relativisme van deze rechten”, stelt hij in de plenaire zitting.
Op 11 november kwamen duizenden Poolse nationalisten en rechtsradicalen op straat. Op sociale media gaat een filmpje rond van Poolse nationalisten die in Warschau met vuurwerk een huis aanvallen. “En niet zomaar lukraak een huis: specifiek het appartement waar een regenboogvlag hangt, werd aangevallen. De aanval leidde tot een hevige brand in het complex”, zegt Gabriëls.
Gabriëls wijst erop dat deze gebeurtenissen plaatsvinden op slechts 1300 kilometer van het federaal parlement. “Het is al langer bekend dat men in Polen de LGBTQ+-gemeenschap de mond wil snoeren en de klok jaren terug wil draaien in de tijd. Dat kan niet, niet in ons Europa”, stelt Gabriëls. Premier De Croo sluit zich hierbij aan: “De Europese Unie is zo veel meer dan een eenheidsmarkt. De EU staat ook voor waarden die niet onderhandelbaar zijn. Elk Europeaan heeft het recht om te kunnen zijn wie hij of zij is”, stelt de premier.
Kamerlid Gabriëls wijst op artikel 2 van het Verdrag van de Europese Unie. “In dat artikel worden de waarden opgesomd waarop onze Unie is gebouwd. Vrijheid, gelijkheid, eerbied voor de menselijke waardigheid, eerbied voor de mensenrechten… Als ik die beelden bekijk, in Polen, dan zie ik allesbehalve dat”, stelt Gabriëls.
Niet onderhandelbaar
Op 5 november 2020 hebben de Raad en het Europees Parlement een akkoord bereikt over de ‘rule of law’-mechanism. “Het is heel eenvoudig: het Europees financieel beheer, dus het krijgen van Europese subsidies, is gekoppeld aan de waarden van de EU, zoals opgesomd in artikel 2. Als lidstaten toetreden tot de EU, dan verbinden ze zich aan deze waarden” aldus Gabriëls. De premier beaamt het belang van deze mensenrechten. “LGBTQ+-rechten zijn mensenrechten. Daarover onderhandelen we niet. Ik heb de ambassade in Warschau gevraagd een reactie voor de te bereiden, samen met verschillende Europese landen. Ook in ons land is nog werk aan de winkel om haat en discriminatie te bestrijden. Wij zijn dan ook bezig met een LGBTQ+-actieplan hierover. Als je de wereld wil veranderen, moet je bij jezelf beginnen”, besluit de premier.