Open Vld wil fors meer mensen aan werk helpen door een intensievere activering van niet-werkenden, flexibelere en meer lonende arbeid en aantrekkelijkere kinderopvang. Werknemers en bedrijven moeten vrijer over lonen kunnen onderhandelen. Zelfstandigen moeten zelf hun openingsuren kunnen bepalen. Studenten moeten meer op de werkvloer kunnen leren. De partij stelt ook voor om de registratierechten op de eerste woning te schrappen. De Open Vld-leden keurden deze punten goed tijdens het tweede Liberaal Vuur-congres over werken, ondernemen en wonen.
Open Vld organiseert dit jaar vier inhoudelijke congressen om nieuwe liberale antwoorden te formuleren op de uitdagingen van vandaag en morgen. Het tweede Liberaal Vuur-congres in Kinepolis Leuven onder leiding van congrestrekkers staatssecretaris Eva De Bleeker en Vlaams parlementsleden Steven Coenegrachts en Maurits Vande Reyde lokte opnieuw meer dan 300 leden én niet-leden die met mekaar in debat gingen. Het thema van de dag: vooruitgaan in een moderne economie.
Voorzitter Egbert Lachaert: “Wie zijn best doet, wie werkt, wie onderneemt, moet kansen krijgen en vooruitgaan. Dat is de essentie van onze liberale ideologie. Toch is dat niet evident vandaag. Er zijn voor veel mensen nog te veel drempels om aan het werk te gaan, en dat op een moment dat de arbeidsmarkt in brand staat. We komen dus met recepten om mensen met de wortel en de stok naar de arbeidsmarkt te begeleiden en hen daar ook te belonen voor hun inspanningen. Tegelijkertijd moeten we ondernemers meer vrijheid geven om te groeien. Zij zijn een belangrijke bron van onze welvaart en verdienen meer respect. Tot slot is het belangrijk dat iedereen in een kwaliteitsvolle woning kan wonen. Een wooncrisis met te weinig aanbod en torenhoge prijzen moeten we vermijden.”
Leden en niet-leden werkten in drie werkgroepen aan stellingen die aan het eind van de dag aan de plenaire vergadering ter goedkeuring werden voorgelegd. De volgende stellingen werden goedgekeurd en worden meegenomen naar het grote ideologische congres in 2023. We vatten ze hieronder samen.
Werken
Intensievere activering: na 2 jaar inactiviteit verplichte begeleiding door lokale overheden
“Wie na 2 jaar nog werkzoekend is, moet zich omscholen richting een ander (knelpunt)beroep”, zegt congrestrekker Eva De Bleeker. “De instellingen en gewesten die bevoegd zijn voor activering moeten daar ook de financiële gevolgen van dragen wanneer ze geen resultaten boeken.”
De huidige instellingen (bv VDAB en RIZIV) krijgen nog maximum twee jaar de tijd om mensen terug naar de arbeidsmarkt te begeleiden. “Daarna is het tijd voor een andere aanpak en worden de lokale besturen mee verantwoordelijk”, legt De Bleeker uit. “Samen met andere partners voorzien zij in een verplichte en intense begeleiding die ruimer gaat dan herscholing of werk zoeken, maar die ook andere drempels wegwerkt zoals kinderopvang, huisvesting, woon-werkverkeer.”
Negatieve inkomstenbelasting tegen werkloosheidsval
Om meer mensen te activeren moeten we af van de binaire arbeidsmarkt, waarin je ofwel werkt, ofwel helemaal niet. Werk moet altijd lonen. Daarom moeten we de inactiviteitsval en promotieval fundamenteel aanpakken en oplossen.
“Een zogenaamde negatieve inkomstenbelasting kan een manier zijn om die doelstelling te bereiken”, zegt De Bleeker. “Dit mechanisme vervangt de bestaande bijstandsuitkeringen en sociale voordelen die gericht zijn op inkomen te waarborgen. Onder een bepaalde inkomensgrens krijg je een bijpassing. Deze smelt weg naarmate je meer verdient. Dit sluit niet uit dat er gesanctioneerd en begeleid kan worden. Dit systeem laat ons toe om het overheidsapparaat af te slanken. Wie zijn werk verliest, valt terug op dit systeem maar met een vertraging.”
Voordelen die gericht zijn op extra uitgaven die voortvloeien uit specifieke situaties zoals zorgnoden of de opvoeding van kinderen staan los van het systeem. We onderzoeken welke overgangsmaatregelen we moeten nemen om naar een negatieve inkomstenbelasting te evolueren.
Meer flexibel werk mogelijk maken
“We werken de regels weg die het aanbieden van deeltijds werk ontmoedigen”, zegt Eva De Bleeker. “Hier denken we aan de regel dat je minstens 3 uur per dag moet werken en minstens een derde van een voltijds regime.”
De Open Vld-leden willen ook een uitbreiding van de flexi-jobs naar alle sectoren en een versoepeling van de voorwaarde om 4/5de tewerkgesteld te zijn.
Goedkopere kinderopvang voor wie werkt
“Het garanderen van een voldoende, betaalbaar, kwalitatief en flexibel aanbod kinderopvang tot 12 jaar is voor Open Vld een beleidsprioriteit,” zegt trekker van werkgroep werken en staatssecretaris Eva De Bleeker. “Voor wie werkt en gebruik maakt van kinderopvang moet de kostprijs substantieel omlaag, ook voor de middeninkomens”, gaat De Bleeker verder. “We maken van elke school een brede school”. De Open Vld-leden willen ook meer aanbod door de leefbaarheid voor de organisator te verbeteren: regels moeten gericht zijn op kwaliteit en veiligheid, maar mogen niet verstikken.
Lagere belastingen voor gepensioneerden die bijverdienen
Gepensioneerden die heel hun leven hebben bijgedragen aan de samenleving en willen bijverdienen, moeten dat kunnen met louter een bevrijdende bijdrage van 25%. Deze stelling kwam er op voorstel van voorzitter Egbert Lachaert. “Gepensioneerden hebben al hun sociale rechten opgebouwd door een leven lang bij te dragen aan de sociale zekerheid”, zegt Lachaert. “Maar eens gepensioneerd kunnen ze niet meer werkloos worden of extra pensioenrechten opbouwen. Het is dus oneerlijk om hen op dezelfde manier te belasten dan mensen die die rechten wel nog moeten opbouwen.”
Ondernemen
Vrijere loononderhandelingen
“Werknemers moeten op een fiscaal aantrekkelijke manier sterker kunnen deelnemen in de resultaten van de onderneming, bijvoorbeeld door vormen van werknemersparticipatie”, zegt congrestrekker Maurits Vande Reyde.
“Zolang de automatische loonindexering bestaat, is de loonnormwet van 1996 noodzakelijk om de loonhandicap niet verder te laten oplopen. Sectoren of bedrijven die er in overleg met de vakbonden voor kiezen om buiten het bestaande loononderhandelingskader te onderhandelen, moeten daartoe wel de mogelijkheid krijgen.” Zij kunnen dan beter rekening houden met de groei van de onderneming, de situatie op de arbeidsmarkt, de productiviteitsontwikkeling en de Europese context. “Dit betekent dat we moeten kunnen afstappen van het huidige systeem waarbij loonstijgingen centraal worden opgelegd via nationale of sectorale akkoorden,” legt Vande Reyde uit. “Over loon moet je toch in de eerste plaats kunnen onderhandelen op het niveau van de onderneming”.
Avondopeningen en zondagsarbeid
Het is niet aan de overheid, maar aan ondernemers zelf om te bepalen wanneer hun zaak open en gesloten moet zijn. “De verplichte wekelijkse rustdag of zondagsrust willen we afschaffen, zodat de ondernemer de vrije keuze krijgt om al dan niet een dag per week te sluiten,” zegt Vande Reyde.
Onderwijs op de werkvloer
“Jongeren in het secundair en hoger onderwijs zouden meer tijd op de werkvloer moeten kunnen doorbrengen”, zegt Vande Reyde. “De werkgevers, die bereid zijn om deze opleiding te bieden, moeten zoveel mogelijk ondersteund worden en zo weinig mogelijk administratieve lasten opgelegd krijgen.”
In het hoger onderwijs moet het principe ‘leren door te werken’ meer vorm krijgen. Duaal leren, waarbij minstens een derde van de tijd in de werkcontext wordt doorgebracht, kan de focus worden voor studenten uit bepaalde richtingen in het hoger onderwijs. Dit moet worden aangeboden door de onderwijsinstelling, waarbij studenten zelf een voorstel kunnen doen om een deel van de studiepunten te behalen via tewerkstelling in een bedrijf of door zelf te ondernemen.
Wonen
Lagere woningprijzen door meer aanbod
Er is nood aan meer woningen. “De regels willen we vereenvoudigen zodat herbestemmen en opsplitsen van bestaand patrimonium gemakkelijker wordt”, zegt congrestrekker Steven Coenegrachts. “We moeten ook hoger durven bouwen, om zo een groter aanbod aan woningen te krijgen. Meer aanbod betekent immers lagere prijzen voor eigenaars en huurders.”
0% registratierechten voor de enige woning
We hervormen de woonfiscaliteit. “We maken het makkelijker om een eigen woning aan te kopen, door de registratierechten voor je woning naar 0% te brengen”, legt Coenegrachts uit. “We willen mensen die investeren in duurzaamheid en klimaatneutraliteit belonen. Investeringen daarin worden slechts aan 6% belast voor nieuwbouw en vernieuwbouw en moeten zorgen voor een lager KI.”
lees hier alle stellingen
SHARE