Hoe komen politieke partijen aan mijn persoonsgegevens?
Iedere politieke partij en kandidaat heeft recht op de lijst van de kiezers. Deze informatie mag enkel in het kader van de verkiezingen worden gebruikt door kandidaten om mensen aan te schrijven. De kiezerslijst bevat de naam, het adres en de geboortedatum van iedere kiezer. Na de verkiezingen mogen deze lijsten voor geen enkel doel meer worden gebruikt.
Waarom krijg ik verkiezingsdrukwerk in de bus hoewel ik een sticker ‘geen reclame’ heb? Bpost is wettelijk verplicht om in de veertig dagen voor verkiezingen alle verkiezingsdrukwerk tijdig bij iedereen in de bussen te krijgen. Politieke partijen of kandidaten die beroep doen op bpost hebben niet de mogelijkheid om hiervan af te wijken. Buiten de verkiezingsperiode moet De Post wel de sticker ‘geen reclame’ respecteren.
Waarom krijg ik zoveel papier in de bus terwijl er alternatieven bestaan?
De wet verbiedt het gebruik van betalende boodschappen op internet, radio of televisie in verkiezingsperiodes. Dit betekent dat partijen en kandidaten hoofdzakelijk gebruik dienen te maken van eigen drukwerk of advertenties in kranten en tijdschriften om zich rechtstreeks tot alle kiezers te richten.
Wat zijn de voorwaarden om te mogen stemmen?
Om als kiezer tot deze verkiezingen te worden toegelaten, dient u aan vier voorwaarden te voldoen.
U moet Belg zijn. De manier waarop u de Belgische nationaliteit heeft verworven (geboorte, naturalisatie, huwelijk) speelt geen rol. Aan deze voorwaarde moest voldaan zijn op het moment dat de lijst met kiezers werd afgesloten, meer bepaald op 1 maart 2014.
U moet minstens 18 jaar zijn op verkiezingsdag, op 25 mei 2014 dus. De lijst met kiezers is afgesloten op 1 maart 2014. Indien u 18 wordt tussen 1 maart 2014 en 25 mei 2014 bestaat de kans dat u geen oproepingsbrief krijgt. In dat geval neemt u contact op met de gemeente en vraagt u om toegevoegd te worden aan de lijst met kiezers.
U moet gedomicilieerd zijn in een Belgische gemeente. Aan deze voorwaarde moest voldaan zijn op het moment dat de lijst met kiezers werd afgesloten, meer bepaald op 1 maart 2014.
U mag zich niet bevinden in één van de gevallen van uitsluiting of schorsing van het kiesrecht ten gevolge van:
- een strafrechtelijke veroordeling,
- een statuut van verlengde minderjarigheid,
- een ter beschikking stelling aan de regering in de vorm van internering,
- een gerechtelijke onbekwaamheidsverklaring.
Wanneer kan ik per volmacht laten stemmen?
In ons land geldt nog altijd stemplicht waardoor iedere kiesgerechtigde verplicht is op 25 mei te gaan stemmen. Indien u als kiezer, omwille van een bepaalde reden, niet zelf kunt gaan stemmen, kan u in wettelijk vastgelegde gevallen uw stem bij volmacht laten uitbrengen door een ander zelf gekozen persoon.
Er zijn zeven gevallen waarin u iemand uw volmacht kunt geven:
- medische redenen (medisch attest van de dokter);
- tijdelijk verblijf in het buitenland wegens andere dan beroepsreden (attest van de burgemeester of zijn gemachtigde);
- studenten tijdens de examenperiode (attest van de onderwijsinstelling);
- beroeps- of dienstredenen (zowel in binnen- als buitenland, te bewijzen met attest van de werkgever);
- beroep van schipper, marktkramer of kermisreiziger (attest van de burgemeester of zijn gemachtigde);
- vrijheidsberoving ten gevolge een rechterlijke maatregel (attest van de directie van de instelling);
- geloofsovertuiging (attest van de religieuze autoriteit).
Als u op reis bent in het binnenland (een weekendje Ardennen of de Vlaamse kust), kunt u geen volmacht geven. U zult gewoon moeten stemmen in het stembureau van uw gemeente. Stemmen in de gemeente waar u op dat moment verblijft, is niet mogelijk.
Hoe ga ik praktisch te werk?
Stap 1
Eerst en vooral dient u ervoor te zorgen dat u beschikt over het attest dat op uw situatie van toepassing is. Concreet gaat het om een attest dat is uitgereikt door een dokter, onderwijsinstelling, werkgever, burgemeester of zijn gemachtigde, religieuze autoriteit of directie van de instelling.
Attesten van de burgemeester kan u in de praktijk meestal bekomen bij de dienst bevolking van uw gemeente.
Een verblijf in het buitenland dient bewezen te worden, maar de overheid is tamelijk soepel in het aanvaarden van bewijsstukken. U kan dit bewijzen door middel van een verklaring van het reisbureau, een kopie van de vliegtuigtickets, van de boeking van het hotel, van het huurcontract van de vakantiewoning, ... Indien het verblijf toch niet bewezen kan worden (vb. gebruik eigen wagen en ter plaatse ziet u wel waar u overnacht) dan volstaat een verklaring op eer (klik hier) waarin u uitlegt waarom u geen bewijsstukken kunt voorleggen. Deze aanvraag moet ingediend zijn bij de burgemeester ten laatste de dag voorafgaand aan de verkiezingen, dus zaterdag 24 mei 2014.
Stap 2
Om uw stem bij volmacht te laten uitbrengen, heeft u uiteraard een volmachtdrager nodig. Dit is iemand die op verkiezingsdag in uw plaats zal gaan stemmen.
Eens u een volmachtdrager heeft gevonden, kunt u het volmachtformulier (klik hier) vervolledigen met uw gegevens en die van uw volmachtdrager. Beide personen dienen de volmacht te ondertekenen.
U bezorgt zowel uw volmacht als het bijhorende attest aan uw volmachtdrager. Deze heeft beide documenten nodig om op 25 mei in uw plaats te kunnen stemmen.
Zorg er ook voor dat de volmachtdrager weet in welk stembureau u normaal gezien zou moeten stemmen want enkel daar kan de persoon met uw volmacht terecht. Bezorg deze persoon bij voorkeur (een kopie van) uw oproepingsbrief.
Let op: iemand kan slechts één keer per volmacht stemmen. Per volmacht dient er dus één volmachtdrager te zijn. Als u met uw gezin op reis bent, heeft u dus een volmachtdrager nodig per stemgerechtigd gezinslid.
Verder moet u er ook voor zorgen dat de persoon aan wie u uw volmacht geeft, ook kiezer is voor alle verkiezingen waarvoor u dient te stemmen! Zo is bijvoorbeeld een inwoner van het Vlaams Gewest geen kiezer voor de verkiezing van het Brussels Parlement en kan deze bijgevolg ook geen volmachtdrager zijn voor een kiezer woonachtig in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Stap 3
Eens u alle documenten (de volmacht met het bijbehorende attest) en alle informatie (het stembureau waar u zou moeten stemmen) bezorgd hebt aan uw volmachtdrager, zit uw werk er op.
Het is nu aan uw volmachtdrager om op 25 mei in uw plaats te stemmen. Deze dient volgende zaken mee te nemen naar het stembureau van de volmachtgever:
- zijn identiteitskaart;
- zijn eigen oproepingsbrief (deze zal worden afgestempeld);
- de ingevulde en ondertekende volmacht met het bijhorende attest;
- de oproepingsbrief van de volmachtgever is in principe niet verplicht. Zorg wel dat u als volmachtdrager weet in welk stembureau de volmachtgever moet gaan stemmen.
Ik verhuis nog voor 25 mei, waar moet ik stemmen?
De lijst met kiezers is door alle gemeenten vastgesteld op 1 maart 2014. Indien u na deze datum verhuist naar een andere gemeente, dient u nog in uw oude gemeente te gaan stemmen.
In dat geval komt u wel in aanmerking voor de terugbetaling van de reiskosten tussen de twee gemeenten. Ofwel neemt u de trein en ontvangt u op vertoon van uw oproepingsbrief en identiteitskaart aan het loket een gratis biljet 2de klasse. Ofwel worden uw kosten terugbetaald op basis van het tarief voor het vervoer van reizigers in tweede klasse zoals dat door de NMBS op verkiezingsdag wordt toegepast. Met dit formulier (klik hier) kunt u uw kosten terugvorderen.
Hoe stem ik geldig?
Manuele stemming (papier)
U krijgt een afzonderlijke stembrief voor de verkiezingen van het Europees Parlement, de Kamer van Volksvertegenwoordigers en het Vlaams Parlement.
U stemt geldig door:
- het stembolletje bovenaan één enkele lijst te kleuren. U geeft hiermee een lijststem waarmee u aangeeft akkoord te gaan met de volgorde van de kandidaten op de lijst;
- binnen dezelfde lijst het stembolletje voor één of meerdere kandidaten (effectieven en of opvolgers) te kleuren. Zo geeft u één of meerdere naamstemmen. Ook de combinatie van een lijststem met één of meerdere naamstemmen op kandidaten van diezelfde lijst is geldig.
Geef zoveel mogelijk Open Vld-kandidaten een naamstem. Blijft u met uw stem binnen de Open Vld-lijst (met een lijststem of een of meerdere naamstemmen op Open Vld-kandidaten) dan is uw stem altijd geldig.
U stemt ongeldig wanneer u op hetzelfde stembiljet:
- lijststemmen op verschillende lijsten uitbrengt;
- naamstemmen op kandidaten van verschillende lijsten uitbrengt;
- een lijststem combineert met één of meerdere naamstemmen op kandidaten van een andere lijst;
- buiten het stembolletje kleurt of enig andere markering aanbrengt op het stembiljet.
U stemt blanco door geen enkele stem uit te brengen. Samen met de ongeldige stemmen tellen blanco stemmen niet mee bij de berekening van de zetelverdeling.
Digitale stemming
Ongeveer de helft van alle 308 Vlaamse en alle Brusselse gemeenten stemmen op 25 mei digitaal. Of uw gemeente erbij is, kunt u hier nakijken.
Het stemmen verloopt als volgt:
- Steek de kaart in de stemcomputer tot aan de streep
- Volg de instructies op het scherm
- Breng uw stem uit
- Bevestig uw stem
- Neem uw stembiljet
- Vouw uw biljet dubbel met de tekst naar binnen
- Neem de kaart terug en verlaat het stemhokje
- Geef de kaart terug aan een lid van het stembureau
- Ga naar de stembus en scan de barcode op uw stembiljet
- Vouw uw stembiljet opnieuw en steek het in de stembus
Meer informatie over het stemverloop vindt u hier.
U stemt eerst voor de verkiezingen Europees Parlement, vervolgens voor de Kamer van Volksvertegenwoordigers en tot slot nog voor de Gewest- en Gemeenschapsparlementen.
Kiezers uit het Brussels Hoofdstedelijk Gewest moeten voor de verkiezing van het Europees Parlement eerst een keuze maken tussen de lijsten van het Franse of Nederlandse kiescollege. Open Vld-kiezers kiezen uiteraard voorafgaand voor de lijsten van het Nederlandse kiescollege. Voor de verkiezing van de Kamer kan men meteen tussen alle lijsten kiezen. Voor de verkiezing van het Brussels Parlement dient men eerst een keuze te maken tussen de lijsten van de Franse of de Nederlandse taalgroep. Opnieuw kiezen Open Vld-kiezers voorafgaand voor de lijsten van de Nederlandse taalgroep. Kiezers die gekozen hebben voor de Nederlandse taalgroep bij de verkiezing van het Brussels Parlement dienen nadien nog te stemmen voor de Brusselse leden van het Vlaamse Parlement.
Geef zoveel mogelijk Open Vld-kandidaten een naamstem. Blijft u met uw stem binnen de Open Vld-lijst (met een lijststem of een of meerdere naamstemmen op Open Vld-kandidaten) dan is uw stem altijd geldig.
SHARE