Het monitoringcomité publiceerde vandaag zijn nieuwe cijfers. Die cijfers zullen moeten dienen voor de begrotingscontrole die er zit aan te komen. De cijfers tonen een verslechtering van het saldo van 4 miljard, waarmee het totale begrotingstekort voor de federale overheid en de sociale zekerheid op 29 miljard komt. Dat is voornamelijk te wijten aan corona. Staatssecretaris Eva De Bleeker stelt vast dat de uitdaging door corona groter wordt, maar wil conform het regeerakkoord extra inspanningen doen vanaf 2022 om het structureel tekort van de overheid terug te dringen.
Het vorderingensaldo van entiteit 1, dat is de federale overheid en de sociale zekerheid tezamen, was bij de opmaak van de begroting nog geraamd op zo’n 25 miljard. De regering stelde de begroting toen op met de cijfers die het monitoringcomité in oktober had aangeleverd. Die cijfers hielden geen rekening met een tweede golf. Het zou ook onmogelijk zijn geweest om te berekenen hoe groot de impact van die tweede coronagolf zou zijn.
Met de begrotingscontrole in aantocht levert het monitoringcomité nieuwe cijfers aan. Die cijfers houden dus wel rekening met de tweede golf van het coronavirus en de bijhorende sanitaire maatregelen. Dat vertaalt zich in een verslechtering van het begrotingstekort met zo’n 4 miljard. Waardoor het totale begrotingstekort voor entiteit 1 in 2021 momenteel op 29 miljard staat.
De verklaring achter die verslechtering is dus vooral de strijd tegen het coronavirus. Initieel was er zo’n dikke 2 miljard ingeschreven voor de strijd tegen corona. Door de tweede lockdown kwam daar nog eens zo’n 5 miljard bij. Het leeuwendeel van die 5 miljard bestaat uit de budgetten voor de tijdelijke werkloosheid voor werknemers, het overbruggingsrecht voor zelfstandigen en fiscale maatregelen voor de bedrijven te ondersteunen. Ook de economische groei valt lager uit door de coronacrisis. Er werd minder geconsumeerd wat leidt tot minder btw-inkomsten en accijnzen dan voorzien.
De steunmaatregelen tijdens de coronacrisis mogen dan misschien niet-structureel zijn en vallen in principe weg wanneer het virus overwonnen is, toch is de budgettaire uitdaging ook zonder corona bijzonder groot. Ook voor de coronacrisis zat de federale overheid al met een structureel begrotingstekort. De uitdaging om dat tekort weg te werken was groot en blijft groot. De gemiste economische groei maakt de uitdaging groter.
Toch wil staatssecretaris De Bleeker deze uitdaging uitgaan. In het regeerakkoord was er afgesproken om jaarlijks een vaste budgettaire inspanning van 0,2% te doen. Vanaf 2022 was er voorzien dat er daarboven op een variabele inspanning van 0,2% zou gedaan worden, als de cijfers het zouden toelaten. Als diezelfde cijfers een nog grotere inspanning mogelijk zouden maken, zou ook dat gedaan worden.
Op basis van de cijfers van het monitoringcomité lijkt het erop dat in 2022 de economische groei en het BBP zich zullen herstellen tot op het niveau van 2019. Volgens de matrix in het regeerakkoord maakt dat het mogelijk om dus sterkere inspanningen te doen, namelijk een inspanning van 0,3%. Als deze cijfers zich aanhouden wil staatssecretaris De Bleeker die verhoogde inspanning ook leveren en liefst ook in 2023 en 2024. Dat zou betekenen dat het begrotingstekort richting of zelfs onder de 3% zou kunnen geduwd worden. Dat is belangrijk om de staatsschuld onder controle te houden.
Wat betreft de begrotingscontrole van 2021 zelf wordt er vastgehouden aan de vaste inspanning van 0,2% die al was vastgelegd bij de begrotingsopmaak. Er is volgens staatssecretaris De Bleeker geen geld voor grote nieuwe initiatieven die niet in het regeerakkoord zijn opgenomen. Dat is ook nodig om het meerjarig traject richting 2024 zoals afgesproken in het regeerakkoord te bewaken.
Staatssecretaris De Bleeker: “De tweede golf heeft niet alleen onze samenleving maar ook onze overheidsfinanciën hard geraakt. We hebben gedaan wat moest om onze werknemers, zelfstandigen en bedrijven te steunen. Hoewel dat voor extra – weliswaar tijdelijke – meeruitgaven leidt, houden we vast aan het strak traject om het structureel begrotingstekort, dat er ook al voor corona was, terug te dringen. De uitdaging mag dan wel groter zijn geworden, we gaan ze ook aan.”
SHARE