Federaal Kamerlid voor Open Vld Marianne Verhaert waarschuwt dat het rijbewijs met punten geen mirakeloplossing is. Bovendien mag dit niet leiden tot een verkeerde focus op hardwerkende Belgen die vaak op de baan zijn (denk aan thuisverplegers, pendelaars of vertegenwoordigers) en daarbij af en toe een kleine overtreding begaan. “Gebruik dit nieuw systeem om laagvliegers, asociale en onverantwoorde chauffeurs uit het verkeer te halen. Het rijbewijs met punten mag geen pestmaatregel worden want anders dreigt het draagvlak volledig onderuit te worden gehaald. Ik pas voor een systeem zoals in Frankrijk waarbij bestuurders die op drie jaar tijd enkele keren worden beboet wegens het overschrijden van de snelheidslimiet met 1 km/u hun rijbewijs kwijtspelen. Voor veel mensen betekent dit broodroof en dat is niet waar ik voor sta. De bevolking verwacht van ons als politici dat we met oplossingen komen die het verkeer daadwerkelijk veiliger maken. Als volksvertegenwoordiger, burgemeester en moeder ligt me dat nauw aan het hart.”
Verkeersveiligheidsinstituut VIAS stelde vandaag in de Kamercommissie Mobiliteit haar langverwachte studie over het rijbewijs met punten voor. België is één van de weinige Europese landen zonder puntenrijbewijs. De wetgeving daarvoor bestaat intussen al meer dan 30 jaar, maar is nooit in werking getreden.
Geen mirakeloplossing
Een rijbewijs met punten kan een belangrijke bijdrage leveren om onze verkeersveiligheid te verbeteren, en dat is absoluut nodig. Vorig jaar stierven er bijna 500 mensen op onze Belgische wegen. Het aantal verkeersdoden tijdens de eerste drie maand van 2022 is terug op het niveau van voor de coronacrisis. Dat is veel en veel te veel en het maakt duidelijk dat we meer dan een tand zullen moeten bijsteken om onze ambities om het aantal doden en zwaargewonden in ons verkeer terug te dringen waar te maken. Verhaert pleit evenwel voor realisme: “Wie verwacht dat de invoering van een rijbewijs met punten de ‘silver bullet’ is die het aantal verkeersslachtoffers spectaculair zal doen dalen, zal jammer genoeg van een kale reis terugkeren. Een puntenrijbewijs alleen volstaat niet.”
Verkeershandhaving staat en valt met de pakkans. Die pakkans is relatief groot voor bepaalde overtredingen (zoals overdreven snelheid op gewestwegen en snelwegen), maar bijna onbestaande voor andere overtredingen die anderen in gevaar brengen (zoals rijden onder invloed van alcohol of drugs). VIAS rekende enkele jaren geleden uit dat je gemiddeld 58.596 km onder invloed van alcohol kan rondrijden, vooraleer je daadwerkelijk gepakt zou worden. Dat is anderhalve keer rond de wereld. Het is dan ook essentieel dat de pakkans voldoende groot is voor alle overtredingen die anderen in gevaar kunnen brengen, niet alleen voor die overtredingen die makkelijk vast te stellen zijn.
Draagvlak
Een andere belangrijke voorwaarde is het draagvlak. Regels opleggen alleen is niet voldoende, zo zegt Verhaert. “Je moet ook uitleggen waarom die regels er zijn, en waarom dat een goede zaak is voor iedereen.” Dat draagvlak verhoogt door een puntenrijbewijs vooral te richten op die overtredingen die andere weggebruikers in gevaar brengen. Dat zijn de overtredingen van de tweede, derde en vierde graad. Dat was ook een aanbeveling van de Europese BestPoint-studie, die systemen van puntenrijbewijzen binnen Europa vergeleek. De focus moet dan ook absoluut liggen op die bestuurders die consequent niet enkel zichzelf maar ook anderen in gevaar brengen en zware ongevallen veroorzaken. Op de laagvliegers, asociale en onverantwoorde chauffeurs. “Het zijn die automobilisten die we sneller en adequater uit het verkeer moeten kunnen halen. Niet de hardwerkende vertegenwoordiger, thuisverpleger of pendelaar die een aantal kleine overtredingen begaat”, aldus nog Verhaert. “We moeten daarbij beseffen dat het (tijdelijk) verliezen van het rijbewijs voor velen geen eindpunt is. Sommigen rijden vrolijk verder zonder rijbewijs. Wanneer een (dodelijk) ongeval veroorzaakt wordt door een bestuurder zonder rijbewijs is de publieke verontwaardiging terecht heel groot. Als we een puntenrijbewijs willen laten werken, dan moeten we deze probleemgevallen veel harder en consequenter kunnen aanpakken. Denk bijvoorbeeld aan de snellere inbeslagname van het voertuig waardoor de overtreder écht aan de kant wordt gezet.”
Voor Verhaert is het rijbewijs met punten dan ook een interessant instrument dat moet gekaderd worden binnen een breder verkeersveiligheidsbeleid. “Maatregelen die met één pennentrek alle problemen oplossen, bestaan jammer genoeg niet.”
SHARE