De Nederlandse webwinkel Bol.com voert sinds enkele weken een grootschalige campagne om Vlaamse lokale winkels aan zich te binden. Dat is niet zonder gevaar, waarschuwt Vlaams Parlementslid Maurits Vande Reyde (Open Vld). Door zijn machtige positie kan Bol.com verkoopdata van Vlaamse winkels misbruiken in zijn eigen voordeel. Vande Reyde pleit voor striktere wetgeving en meer transparantie om misbruik te voorkomen.
Begin mei is Bol.com begonnen met een promocampagne om Vlaamse winkels aan zich te binden, en dit in het straatbeeld van Vlaamse steden én op sociale media. De webwinkel biedt deze service van zogenaamde ‘verkooppartners’ al langer aan. Lokale winkels kunnen hun producten online verkopen via de website van Bol.com. Zoek je als consument een product op, dan krijg je tussen de zoekresultaten dus ook producten te zien van lokale winkels. Vervolgens kan je deze online bestellen. De rest van het verkoopproces neemt de lokale winkel op zich.
Bol.com biedt de service aan als een laagdrempelige manier voor lokale winkels om ook online aanwezig te zijn. Zo moeten ze immers niet investeren in een eigen webshop. Samenwerken met Bol.com kan echter heel nadelig zijn, zowel voor de klant als voor de lokale winkel, waarschuwt Open Vld-parlementslid Maurits Vande Reyde.
“Ik heb al klachten gekregen van lokale winkels, wiens producten eerst wel goed verkochten via Bol.com, maar daarna een onverklaarbare terugval kenden. In de zoekresultaten bleken dan dezelfde producten opeens verkocht te worden door Bol.com zelf. Dat doet vermoeden dat Bol.com hun algoritme kan gebruiken voor eigen profijt. Wordt een product ergens populair, dan wordt de lokale handelaar aan de kant geschoven. Er is ook geen transparantie over hoe de zoekresultaten tot stand komen. Zo dreigt de marktmacht van buitenlandse e-commerce spelers op slinkse wijze nog groter te worden, ten nadele van onze lokale Vlaamse winkels”, zegt Vande Reyde.
Lokale verkopers die met Bol.com in zee gaan, zijn bovendien gebonden aan heel wat voorwaarden. Zo moeten ze voldoen aan ongeveer dezelfde service als de webwinkel. Dat wil zeggen: zeer snelle levering, zonder morren terugzendingen aanvaarden binnen de 24u, maar vooral de laagst mogelijke prijs zetten, met een zeer kleine verkoopmarge. Lokale winkels mogen daarbij zelf ook geen andere prijs in hun eigen winkel aanbieden dan dat ze op Bol.com hanteren.
Voldoen ze niet aan deze voorwaarden, dan worden ze veel lager in de zoekresultaten gezet of zelfs van het Nederlandse online platform verwijderd. “Het kan niet dat Bol.com de prijszetting van onze Vlaamse winkels gaat bepalen. De Nederlandse gigant werkt met minieme marges, omdat ze jarenlange verliezen kan opstapelen. Onze Vlaamse winkels hebben die luxe niet. Er dreigt zo een zeer ongelijk speelveld te ontstaan”, aldus Vande Reyde.
Het liberaal parlementslid zal in kader van het relanceplan bij Vlaams minister van Economie Hilde Crevits pleiten voor striktere wetgeving om misbruik te voorkomen en concrete maatregelen om de online aanwezigheid van lokale winkels te versterken. Ook Unizo waarschuwde in het verleden trouwens al meermaals voor de praktijken van Bol.com in hun partnerships met lokale Vlaamse winkels.
“Ik heb niets tegen Bol.com en zeker niet tegen online shoppen, maar er moet een gelijk speelveld zijn. Vlaamse winkels mogen niet de dupe worden van de marktmacht van een buitenlandse gigant. Dat speelveld dreigt al jaren heel onevenwichtig te worden. Uiteindelijk is dat ten nadele van de consument. Bovendien betalen buitenlandse e-commerce spelers niet mee aan onze ziekenhuizen en dragen ze niet bij tot de sponsering voor de lokale jeugdbeweging of de sfeer in de stad”, voegt Vande Reyde toe.
Ook in de rest van Europa worstelen ze hiermee. Zo opende Europees Commissaris voor Mededinging Margrethe Vestager in 2019 een soortgelijk onderzoek naar de praktijken van Amazon. De Deense Commissaris is ook voorstander van meer transparantie over de data van grote online spelers.
“Idealiter wordt dit opgelost op Europees niveau. De coronacrisis heeft aangetoond hoe belangrijk online winkelen is. Lokale winkels moeten daar meer mee vertrouwd geraken. We mogen dat niet zomaar te grabbel gooien voor enkele buitenlandse spelers. Ook het Vlaams economisch relancecomité moet daar dus één van haar prioriteiten van maken”, besluit Vande Reyde.
SHARE