Geen zelfgenoegzaamheid, maar actie:
Het bedrijfsleven schreeuwt om maatregelen die ertoe leiden dat de vele vacatures ingevuld geraken. Want zonder extra werkkrachten geen omzet en geen resultaat. En dan stagneert de economie.
Premier Charles Michel (MR) stelt een arbeidsdeal voor en rekent erop dat alle deelstaten de handen uit de mouwen steken. Hij heeft gelijk. Ondernemers stellen al jaren vast dat de verschillende regeringen allerlei inspanningen doen om werkzoekenden aan het werk te krijgen. Er is het doelgroepenbeleid, er zijn RSZ-kortingen, er is de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB) en toch geraken de vacatures niet ingevuld.
De Vlaamse minister Werk en Economie Philippe Muyters (N-VA) en zelfs de minister-president Geert Bourgeois (N-VA) waren aanvankelijk niet happig om zich positief op te stellen tegenover de arbeidsdeal. Ze kaatsten de bal terug naar het federale niveau, met als argument dat Vlaanderen al genoeg doet en veel betere resultaten boekt dan Wallonië en Brussel. In het Vlaams parlement werden alle genomen maatregelen opgesomd.
Maar zelfgenoegzaamheid heeft de wereld nog nooit gered. Maatregelen opsommen is niet moeilijk, resultaatgericht werken wel. We moeten twee grote groepen koppelen: de werkgevers en de werkzoekenden. Toch lijkt het in sommige doelgroepen maar niet te lukken om beide te verbinden. De oudere werkzoekenden, bijvoorbeeld.
Bij ondernemers geldt maar één regel: het resultaat. En dat is: een gezond bedrijf nastreven en groei realiseren. Maar dan zijn mensen nodig die de 140.000 vacatures invullen. Onze premier heeft het goed begrepen: we doen niet genoeg. Onze economische groeimotor draaiende houden is een absolute prioriteit.
Kleine druppels:
De oplossing lijkt dichterbij dan we denken. We hebben te hoge loonkosten. We hebben ouderen die we moeilijk weer op de arbeidsmarkt krijgen. We zitten met een gigantisch aantal vacatures. En we hebben een resem aan subsidies. Dat zijn vier puzzelstukken. Vier!
De huidige situatie is de volgende. Een werknemer met een brutoloon van 3.700 euro kost ongeveer 68.000 euro per jaar. Dat is een hele boterham.
Voor de aanwerving van werkzoekenden tussen 55 en 60 jaar krijgen werkgevers vandaag een doelgroepenkorting van 1.150 euro per kwartaal, of 4.600 euro per jaar. Dat is een korting van een arme 6,7 procent. Dat zijn kleine druppels op een zeer hete plaat. Een ondernemer wiens orderboekje vol staat maar het werk niet gedaan krijgt, trek je zo niet over de streep om 55-plussers aan te werven.
Wat moeten we dan wel doen? We moeten onze oudere werkzoekenden naar waarde schatten. Ze hoeven na een ontslag niet plots weer aan een beginnersloon te starten nadat ze jarenlang een comfortabel loon hebben gekregen.
Maar we moeten ook de kmo’s respecteren. Het is voor een kleine kmo niet evident om werknemers aan te nemen die boven het gemiddelde loon werken omdat ze nu eenmaal ouder zijn.
Gul gestrooid:
Laat ons even realistisch zijn: we krijgen oudere werkzoekenden en kmo’s echt niet gekoppeld met 6,7 procent korting. Daarvoor is een substantiële loonkostenverlaging nodig. Die oplossing ligt ook in Vlaanderen voor het grijpen. Het is tijd voor een versterking van de doelgroepenkortingen mét een budgettair evenwicht.
Dat budgettaire evenwicht halen we aan het andere spectrum van het departement economie. Daar wordt gul met subsidies gestrooid. De jongste tien jaar is er 3,5 miljard euro aan subsidies uitgedeeld. Daarvan ging 1,7 miljard naar economische subsidies. Veel duidelijkheid over de effectiviteit is er niet altijd.
Vlaanderen doet al veel om de vele vacatures ingevuld te krijgen, maar het kan gerust nog een tandje bij steken. Door minder subsidies uit te delen en substantiële kortingen te geven op de loonkosten, bijvoorbeeld. Dáár ligt een opportuniteit om vacatures in te vullen én economische en sociale welvaart te creëren. Minister Muyters, waar wacht u op?
Dit opiniestuk verscheen op 7 juni 2018 in De Tijd.
SHARE