Voorstel om loopbaancheques betaalbaar te houden voor gebruikers en overheid
Open Vld heeft een voorstel om de loopbaancheques te hervormen en te redden. Momenteel is er veel onzekerheid omdat er nog geen duidelijkheid is over de plannen van minister Demir, die het systeem wil inperken. Het voorstel van Vlaams Parlementslid Tom Ongena wil met heel concrete maatregelen het systeem betaalbaar houden voor zowel de gebruikers als voor de overheid en misbruiken tegen te gaan loopbaancheques voor alle werkenden maar ook voor de overheid betaalbaar houden. Daarnaast moet de kwaliteit naar boven en de misbruiken eruit. Tom Ongena: “Loopbaancheques zijn een investering in mensen die werken en willen blijven werken.” Helaas stemde de meerderheid het weg, ondanks een gelijkaardig voorstel van meerderheidspartij CD&V.
Om onze sociaal systeem overeind te houden, moeten we niet alleen met meer aan de slag, maar moeten we ook met meer aan de slag blijven. De loopbaancheques zijn op dat vlak een van de meest efficiënte instrumenten om mensen langer, gemotiveerd en duurzaam aan het werk te houden. Het laat werkenden toe om zich te laten begeleiden, zich bij te scholen of om te scholen en zo de beste kansen te krijgen om actief te blijven op de arbeidsmarkt. Zeker in een tijd waar werknemers meer dan ooit uitvallen door burn-out, is de kans om jezelf te laten begeleiden een belangrijk instrument om dit te voorkomen.
Toch koos de Vlaamse regering ervoor om dit systeem drastisch terug te schroeven. Begin dit jaar werd het aantal beschikbare cheques verlaagd tot duizend per maand – een maatregel die de toegang tot loopbaanbegeleiding tot een pure loterij heeft herleid. In minder dan zeven minuten was het contingent voor april 2025 al uitgeput. In mei werd dat record opnieuw gebroken met zes minuten. Dit systeem is niet alleen erg oneerlijk voor de gebruikers, maar creëert ook heel veel onzekerheid in de sector.
Vandaag verdedigde Vlaams Parlementslid Tom Ongena (Open Vld) daarom een voorstel van resolutie in de commissie Werk dat het systeem wil hervormen en redden. Het voorstel voorziet concrete maatregelen om loopbaancheques betaalbaar te houden voor alle werkenden én voor de overheid. Zo voorziet het onder meer in het behoud van de loopbaancheques zonder contingentering, een beperking van het recht op begeleiding tot twee pakketten van vier en twee uur, en een lichte verhoging van de eigen bijdrage maar met een sociale correctie voor wie het financieel moeilijker heeft. Daarnaast stelt Open Vld voor om misbruik tegen te gaan door duidelijke kwaliteitscriteria op te leggen aan loopbaanbegeleiders, zoals verplichte vorming en ervaring, en om een ethische code in te voeren voor loopbaancentra. Tot slot wil het voorstel meer mensen uit kansengroepen bereiken – waaronder kortgeschoolden, langdurig zieken en werknemers met een migratieachtergrond – en pleit het voor structurele monitoring en digitalisering van het systeem.
Vlaams Parlementslid Tom Ongena: “Als we onze welvaart willen behouden, moeten we niet alleen met meer aan het werk maar ook met aan het werk blijven. Helaas zien we vandaag veel mensen uitvallen, bijvoorbeeld met een burn-out. We moeten die mensen helpen en ondersteunen. Loopbaancheques zijn een investering in mensen die loont, want het zorgt ervoor dat die mensen blijven werken. Het is dus cruciaal loopbaancheques betaalbaar blijven voor werkende mensen, zonder dat het onbetaalbaar wordt voor de overheid. We moeten het systeem wel repareren in plaats van het kind met het badwater weg te smijten.”
Helaas werd het voorstel weggestemd door de meerderheidspartijen N-VA, Vooruit én CD&V. Dat terwijl uitgerekend CD&V nog geen paar uur eerder in de media zélf voorstelde om het systeem van loopbaancheques grondig te hervormen. Tom Ongena. “CD&V pleit in de krant voor wat wij voorstellen, maar duikt weg als het erop aankomt. Dit is een gemiste kans. Voor de werknemers, maar ook voor de sector, die echt nood heeft aan een signaal, maar nu moet blijven wachten, wachten, wachten tot er hopelijk duidelijkheid komt.”
Het is niet de eerste keer dat deze Vlaamse regering keuzes maakt die haaks staan op het belang van wie werkt. De jobbonus voor lage lonen wordt afgeschaft, dienstencheques worden duurder terwijl er minder huishoudhulpen beschikbaar zijn, en nu wordt ook de toegang tot loopbaanbegeleiding zwaar beperkt. Alle middelen die worden weggehaald bij het domein werk, worden bovendien herverdeeld naar andere departementen.