De sociale zekerheid is een belangrijk en sterk vangnet voor wie tegenslag kent, maar wij liberalen willen het vooral ook als trampoline gebruiken om mensen weer vooruit te helpen en op eigen benen te staan. Activering is dus belangrijk, want hoe meer mensen werken, hoe sterker onze sociale zekerheid kan zijn.
De tijd waarin mensen hun hele leven lang zelfstandige waren, of ambtenaar, of werknemer, is voorbij. Toch is de sociale zekerheid nog steeds opgesplitst in drie aparte stelsels, elk met hun eigen bijdragen, uitkeringen, regels en procedures. Dat is niet alleen bijzonder complex en duur, het remt ondernemerschap en mobiliteit op de arbeidsmarkt af. We willen dit systeem dus fundamenteel herdenken.
Onze sociale zekerheid moet een vangnet zijn voor zij die omwille van ziekte, pech of (pensioengerechtigde) leeftijd niet kunnen werken. Voor de mensen op beroepsactieve leeftijd moet ze ook een trampoline zijn die helpt om zo snel mogelijk (opnieuw) aan het werk te gaan. Hoe meer mensen actief zijn, hoe meer ze bijdragen aan het systeem, hoe minder mensen op een uitkering moeten steunen en hoe meer schouders de sociale zekerheid kunnen financieren.
De voorbije jaren hebben wij mee aan de kar getrokken om werk lonender te maken door onder meer de sociale lasten erop te laten dalen. Tegelijk werkte Open Vld systemen uit als de flexi-jobs of het verenigingswerk, die mensen toelaten vrijwel onbelast en legaal bij te verdienen. Wij willen het in meer sectoren mogelijk maken om in een flexi-job te werken.
LANGDURIG ZIEKEN HELPEN
Eén van de prioritaire werven is voor ons de arbeidsongeschiktheid. In ons land is bijna een half miljoen mensen langdurig arbeidsongeschikt. Er moeten vooreerst meer inspanningen gedaan worden om te voorkomen dat iemand uitvalt. Denk aan de preventie van depressies en burn-outs die almaar vaker de oorzaak zijn van afwezigheid op het werk. Van zodra mensen door ziekte hun job niet meer kunnen uitoefenen worden ze bovendien snel aan hun lot overgelaten. Zo gaat de band met de job en na verloop van tijd ook met werken in het algemeen, verloren.
Nochtans willen velen onder hen niets liever dan opnieuw aan het werk gaan, desnoods in een andere job of bij een andere werkgever. Open Vld wil de reïntegratietrajecten verder uitbouwen. We gaan focussen op datgene wat iemand nog kan in plaats van op wat iemand niet meer kan. Voor die gevallen waar het medisch verantwoord is, zullen we de geleidelijke terugkeer van arbeidsongeschikte personen naar de arbeidsmarkt verder aanmoedigen. Alle partijen moeten hier hun steentje toe bijdragen: de werkgever, de arbeidsongeschikte persoon zelf, de ziekenfondsen en de artsen. We gaan voor een sterkere responsabilisering van al die betrokkenen.
EVOLUEREN NAAR EEN SOCIAAL STATUUT
De tijd waarin mensen hun hele leven lang zelfstandige waren, of ambtenaar, of werknemer, is voorbij. Toch is de sociale zekerheid nog steeds opgesplitst in drie aparte stelsels, elk met hun eigen bijdragen, uitkeringen, regels en procedures. Dat is niet alleen bijzonder complex en duur, het remt ondernemerschap en mobiliteit op de arbeidsmarkt af en is vaak onrechtvaardig. Open Vld wil daarom stapsgewijs de schotten tussen de stelsels wegwerken. We zetten hierin ook al concrete stappen. Zo wordt het zelfstandigenpensioen sinds 2021 op dezelfde manier berekend als dat van werknemers door komaf te maken met de nadelige en onrechtvaardige correctiecoëfficiënt.
LEVENSLANG LEREN EN ACTIEF ZIJN
We zijn niet blind voor een nieuw sociaal risico: het risico op verlies van een job door verouderde kennis en competenties. Het enorme potentieel van automatisering en artificiële intelligentie om extra welvaart te creëren, heeft een belangrijke keerzijde: heel wat taken dreigen irrelevant te worden. De sociale zekerheid moet het mogelijk maken dat mensen zichzelf – ook op latere leeftijd – kunnen bijscholen en zelfs herscholen. We willen een individuele opleidingsrekening die ervoor zorgt dat iedereen die het nodig heeft de kans krijgt om zich bij- of om te scholen. De middelen die nu worden besteed aan lange opzegvergoedingen leiden we deels af naar deze opleidingsrekening. Zo kan iemand na ontslag zich sneller herscholen om opnieuw elders aan de slag te gaan.
SHARE