Twee weken lang recenseerde Herman Brusselmans boeken van politici in het programma ‘Iedereen Kiest’ in aanloop naar de stembusgang van 26 mei. Elke avond beweerde hij dat de schrijvende politicus bij de verkeerde partij zat, tenzij het om een liberaal ging. Wij interviewden een van de bestverkopende en meest excentrieke Vlaamse auteurs over zijn vermeende liberale sympathieën, de verkiezingsuitslag, de politieke toestand en… het neutrale sigarettenpakje.
Volgens u is er maar één deftige partij in Vlaanderen: Open Vld. Maar in de laatste aflevering van het één-programma zei u dat u toch niet op ons zou stemmen. Waarom niet?
“Omdat ik daar élke avond een boek moest presenteren, zocht ik naar een rode draad, een running joke. Op het eind zei ik dat ik inderdaad voor iemand anders ging stemmen, maar ik heb toch voor de liberalen gekozen. Dat is me deels met de paplepel ingegeven. Ik kom uit een nest van kleine zelfstandigen. Mijn vader was veehandelaar. Hij stemde altijd PVV, de partij van de zelfstandigen. Dat was in een tijd dat iédereen nog naar de kerk ging en voor de CVP koos.”
Sommigen beweren dat schrijvers linkse rakkers zijn?
“Het klopt dat ik in mijn jonge jaren linkser was. Ik ben met de jaren veel meer naar het centrum geëvolueerd. Vroeger stemde ik al eens voor de sossen, nu stem ik centrum. Ik ken niet al jullie programmapunten, maar de Vld spreekt me in dat centrum het meest aan op vlak van werk, veiligheid en onderwijs. Mijn stem hangt ook wel af van de kandidaten op de lijst. Dat bekijk ik altijd en bepaalt mee mijn keuze.”
Waarom is het liberalisme voor jou aantrekkelijk? Wat betekent vrijheid voor jou?
“Liberalisme draait om vrijheid. Ik houd wel van het motto: ‘mijn vrijheid eindigt waar die van een ander begint.’ We moeten mekaar wel helpen en bijstaan waar nodig, maar voor de rest heb ik zoiets van: laat mij gerust, laat mij mijn ding doen als kleine zelfstandige. Andere mensen en de overheid moeten mij niet te veel opleggen, zich niet te veel moeien. Daartegenover staat dat ik een brave burger ben: ik zeik niet over het betalen van mijn belastingen en ik respecteer alle regels en wetten. We kunnen toch niet in totale anarchie leven... Onlangs moest ik voor de politierechter verschijnen omdat ik 9km/u te snel reed met mijn motor. In die rechtszaal hoor je dan lotgenoten allerlei uitvluchten zoeken. ‘Mijn moeder was ziek. Zus en zo.’ Dat is gewoon bullshit. Daar doe ik niet aan mee. Ik reed te snel en dus betaal ik mijn boete. Punt.”
Is voor jou het glas halfvol of half leeg?
“Halfvol. We leven toch in een van de beste landen op aarde die je je kan voorstellen. We hebben het goed en mogen hier bij ons ook quasi alles. Ik vind dat er veel te veel klagers zijn. ‘De belastingen zijn te hoog. We moeten stoppen voor een rood licht.’ Ik heb het niet zo voor de klaagcultuur. Neem nu het circulatieplan in Gent. In het begin heb ik daar wat tegen geageerd omdat er ook domme regels inzaten. Maar uiteindelijk leg je je daar bij neer en nu werkt dat wel. Op HLN.be lees je onder elk artikel dat politici zakkenvullers zijn. Maar die mensen verdienen amper een schijntje van voetballers. Sommigen hebben hier en daar misschien nog een bijverdienste, maar grootverdieners? Dat klopt gewoon niet. Ik geloof ook niet dat onze politici alles in achterkamertjes bekokstoven zonder ons medeweten. Dat kunnen ze zich gewoon niet permitteren. De meeste politici zijn integer.”
Volg je de politieke actualiteit op de voet? Ben je snel verontwaardigd?
“Ik lees elke dag de krant, kijk naar het nieuws en duidingsprogramma’s zoals De Afspraak. Zelfs de Nederlandse politiek volg ik, omdat mijn vriendin van daar is. Maar ik ben niet zo snel verontwaardigd.”
Na de verkiezingsoverwinning van het Vlaams Belang haalde je in Humo nochtans hard uit. Hoe verklaar je het succes van extreemrechts?
“De geschiedenis verloopt altijd in golven. Wanneer een partij aan de macht is, zullen mensen altijd zeggen dat die het verkeerd aanpakt, waardoor een andere partij weer de wind in de zeilen krijgt. Het Vlaams Belang heeft ook al diepe dalen en hoge pieken gekend. Ontevreden burgers komen nu eenmaal sneller uit bij extremen. Daar komt bij dat het Belang een personencultus heeft gecreëerd rond Dries Van Langenhove. Daar heb ik mij op miskeken. Ik dacht dat het de partij schade zou toebrengen, maar hij scoorde. Van Grieken is ook een gehaaid politicus.”
Denk je dat het cordon sanitaire altijd zal standhouden, ook als N-VA en Vlaams Belang een meerderheid halen?
“N-VA heeft een zomer lang gedaan alsof ze met hen zouden samenwerken maar daar kwam niets van in huis. N-VA zou dat ook niet aandurven. Het VB zal altijd in de hoek blijven en er niet uitgeraken. Ik ben daar niet rouwig om. Extremen staan me niet aan. Niet het Belang, maar ook niet de PVDA. Die twee extremen komen mekaar op een bepaald punt ook tegen.”
Wat moet er dan met die 810.000 Vlaams Belang-kiezers gebeuren? In Humo zei je dat we er best een prikkeldraad omheen spannen…
“Je hoort vaak: ‘Die mensen stemmen op het Belang maar zijn niet allemaal racisten.’ Dat is bullshit. Als je voor die partij stemt, zeg je dat je een racist bent, want dat is een racistische partij. Ze hebben eigenlijk één programmapunt: Marokkanen buiten. En dat standpunt exposeren ze op een zeer crue manier. Dat een grote massa mensen daar intrapt, daar kan ik met mijn verstand niet bij. Nu ja, hun leiders zijn leugenaars. Kijk naar dat berucht interview van Van Langenhove met Kathleen Cools in Terzake. Alsof hij niets te maken had met al die racistische memes van Schild en Vrienden in hun chatgroepjes. Sommige mensen zeggen: ‘Het is toch een propere jongen, hij kan het goed uitleggen.’ Wablief? Hij liegt gewoon.”
Dus moeten we alle VB-kiezers negeren?
“Ik weet niet of je die mensen terug kan winnen. Het zijn mensen die niet al te diep nadenken. Je kan rationele argumenten aandragen, maar je kan hen daarmee niet overtuigen. Eerst trokken ze van het VB naar de N-VA, nu weer terug naar het VB. Moest die partij ooit aan de macht komen, zal er niks positief van komen.”
Velen zullen ook hun geloof in de politiek verloren zijn. Geloof jij nog in de kracht van onze democratie om problemen op te lossen?
“Ja, er zijn veiligheidsproblemen. Ja, het klimaat warmt op en we moeten iets doen. Ja, de pensioenen betalen wordt een uitdaging. Maar onze democratie an sich zit niet in de problemen. Ze werkt gewoon traag. Klimaatspijbelaars kaarten van de ene dag op de andere een probleem aan. De politici kijken daar dan wat naar, maar zij werken trager. Je kan zoiets niet op één-twee-drie oplossen. Uiteindelijk geloof in de democratie zoals ze vandaag bestaat om problemen aan te pakken.”
Zijn sociale media een zegen of een pest voor de democratie?
“Ze spelen ongetwijfeld een rol. Mensen zijn daar mee bezig. Trump is het beste voorbeeld van de impact die sociale media kunnen hebben op een democratie. Maar we moeten dat altijd in de juiste context blijven plaatsen. Iedereen heeft toegang tot info op sociale media, maar als daar stommiteiten worden gepost, moeten we ons daar ook niks van aantrekken. Sociale media zijn vuilnisbakken met 90% bagger. Daarom weiger ik ook om een Facebook- of Twitteraccount te maken. Ik vergelijk het ook graag met cafépraat. Wat daar om 3u ’s nachts wordt verkondigd, geven we toch ook geen aandacht en zeker niet in gazetten. Mensen moeten zichzelf goed informeren en informatie ook filteren. Een serieuze krant en een degelijk journaal blijven belangrijk.”
Nog enkele korte vragen. Voor welke politica of politicus heb je veel respect?
“Guy Verhofstadt. Het gaat mij niet alleen om wat hij als premier deed, maar ook om zijn stijl en lichaamstaal, de manier waarop hij spreekt, zijn spleetje, die bles en de enorm debiele bril.”
Met welke Open Vld’er zou je eens een avondje willen doorzakken op café?
“Maggie De Block. Ik heb haar een paar keer ontmoet en ik vind haar een interessante vrouw en integere politica.”
Binnenkort voert ze wel het neutrale sigarettenpakje in. Zal dat effect hebben op je rookgedrag?
“Ze hebben al slogans en afschrikwekkende foto’s op de pakjes gezet, maar het heeft helaas geen enkele invloed op mij gehad. Ik ben verslaafd. Ik wil daar vanaf. Dus elke maatregel tegen roken krijgt mijn zegen. Ook al was het wel wennen toen de peuk uit het café werd verbannen. Maar nu is dat de evidentie zelve. Zoals gezegd: ik leg me altijd neer bij de wetten en regels.”
Voor welke ministerpost mogen we je contacteren?
“Cultuur, zonder twijfel. Daar heb ik het meest verstand van.”
Dilemma: een federale regering tegen de zomer of rode duivels Europees kampioen?
“Een nieuwe federale regering. Je moet hoofdzaken van -belangrijke- bijzaken onderscheiden.”
Tot slot: waarom moeten we je nieuwe boek ‘De Tafel’ lezen?
“Voor het amusement. Ik schrijf geen boeken om de wereld te veranderen of om mijn mening door te drukken. Ik schrijf al mijn boeken om mensen te amuseren. Een goed boek geeft de lezer de drang om het in één ruk uit te lezen, en dan spijt te hebben dat het niet dikker was.”
Dank u!
Dit interview verscheen in het ledenblad Blauw, oktober 2019
SHARE